Puur natuur in Europa

Afdrukken

 

In Europa vind je bergen, rivierdalen, bossen, weidegebieden en andere landschappen. Elk soort landschap heeft zijn eigen flora en fauna. Of anders gezegd: heeft zijn eigen soorten planten en dieren. Sommige dieren leven altijd in hetzelfde gebied. Denk aan marmotten of wilde zwijnen. Andere dieren trekken van het ene gebied naar het andere. Denk aan trekvogels of zalmen die vanuit zee rivieren opzwemmen naar plekken om te paaien. Daardoor is Europa rijk aan planten en dieren. Maar die rijkdom neemt af. Steeds meer soorten worden zeldzaam of dreigen zelfs helemaal te verdwijnen.

landschappen1


 
opdracht

Jullie zoeken in de drie fotobronnen de goede foto's bij elkaar (heel gemakkelijk). Maak bij de drie foto's een kort verhaal waarin je uitlegt hoe de schade ontstaat en wat eraan gedaan wordt.


 
werkinuitvoering

Als afsluiting bedenk je een motto, een leuze, een slagzin, voor de nieuwe Europese natuurbescherming. Het vervolg op Natura 2000, de natuurbescherming die in 2001 is begonnen (zie bron: EU-feiten).


 

Maar die biodiversiteit wordt kleiner want in heel Europa verdwijnen er planten- en diersoorten. Of ze moeten steeds meer terrein inleveren. De mensen in Europa hebben steeds meer ruimte nodig. Voor woningen, fabrieken, akkers en weiden, wegen, spoorlijnen, kanalen, enzovoort. En niet te vergeten, voor recreatie. We crossen door de bossen, bevaren meren en rivieren met zeil- en motorbootjes en menig oud akkerlandschap verandert in een golfbaan.
ruimtelijkeindelingDe uitbreiding van Amsterdam in 1935 ging ten koste van veel natuur ten westen en zuiden van de stad

Hierdoor worden natuurgebieden kleiner. Of ze worden in stukken verdeeld die door wegen, spoorlijnen, kanalen en akkerland en woonwijken van elkaar worden gescheiden. Dat is lastig voor dieren die regelmatig van woonplek naar woonplek trekken. Die dieren kunnen geen kant meer op. Steeds meer soorten planten en dieren kunnen het niet meer bolwerken en zijn zeldzaam geworden of zelfs uitgestorven.




 


 
natuurgebiedNatuurgebied

rijn duitslandDe Rijn in Duitsland

bos polen
Bos in Polen



waterkrachtcentraleDe sluis bij Iffezheim
 
weg door bosHet Greebos in Griekenland

kolencentraleDe Kolencentrale bij Eemshaven 


 
windparkWindpark op zee

tunnel
Wildtunnel

vistrappen
Vistrappen


 

Ooievaars bijvoorbeeld vliegen in het najaar van Nederland naar Spanje (of zelfs naar Afrika) en keren in het voorjaar terug naar Nederland. Sommige vogels, zoals de zeearend, vestigen zich in Nederland.

Plantenzaden zweven door de lucht of worden door vogels of andere dieren verspreid. Of door water. En zo verhuizen plantensoorten van de ene streek naar de andere. En ook zij hebben geen last van grenzen.

Dat klinkt goed maar er zijn wel een paar problemen. Er is steeds minder ruimte waar planten en dieren ongestoord kunnen groeien en leven. Om te voorkomen dat het aantal soorten planten en dieren niet achteruitgaat of zelfs weer herstelt werken de landen van de Europese Unie samen. Dat is voor planten en dieren maar goed ook want ze verplaatsen zich over grenzen tussen EU-landen

natura2000Zo ontstond het plan van Natura 2000. Vanaf 2001 zijn de lidstaten van de EU bezig geweest om dit plan uit te voeren. Hiertoe wees het EU-bestuur in de aangesloten landen gebieden aan die beschermd moeten worden. In die beschermde gebieden kunnen planten ongestoord groeien. En ook dieren kunnen er ongestoord hun gang gaan. Trekvogels moeten ongestoord door Europa kunnen trekken. Ze moeten plekken kunnen vinden waar ze ongestoord kunnen nestelen en voedsel kunnen zoeken.

De beschermde gebieden zijn met elkaar verbonden. Zo vormen ze een netwerk dat net als het plan voor natuurbescherming 'Natura 2000' heet. In dit netwerk zitten niet alleen bossen, moerassen, bergen en andere plekken met puur natuur. Daar zitten ook plekken in die mensen hebben aangelegd, zoals landgoederen. In Gelderland bijvoorbeeld zijn stukken natuur met elkaar verbonden. Dat heb je in de film in 'BRON: VIDEO' kunnen zien. Ook in Gelderland is dus een deel van Natura 2000 te vinden.

Alle landen van de EU moeten soorten planten en dieren die op hun grondgebied leven beschermen.

Het beschermen van planten- en diersoorten kost geld, bij voorbeeld als er vistrappen of bruggen en tunnels voor wild moeten worden aangelegd. Ze kunnen hiervoor geld krijgen van de Europese Unie.

Op 11 december 2019 kondigde Eurocommissaris Frans Timmermans een nieuw plan aan dat Green Deal heet. Het is een verzameling maatregelen die de EU wil nemen om opwarming van de aarde af te remmen en om natuurgebieden in de EU beter te beschermd en uit te breiden.


 

De werkwijze, de stappen die de leerlingen moeten zetten, staan in 'Doe het zo'. Het is raadzaam dat u deze stappen met de leerlingen doorneemt.

Als iedereen klaar is verzamelt u de teksten van de leerlingen.


UITWERKING
Een natuurgebied. Een weg of spoorlijn loopt er doorheen. Dat doet afbreuk aan de biodiversiteit omdat dieren die vaak verhuizen hinder ondervinden van de weg of de spoorlijn. De oplossing is een wildtunnel waar dieren de weg of de spoorlijn kunnen oversteken zonder gevaar te lopen.

Een rivier. Door de aanleg van een sluizencomplex kunnen zalmen en andere vissen niet langer het punt wasseren waar het sluizencomplex is afgelegd. Dat gaat ten koste van de biodiversiteit in de rivier. De oplossing: een vistrap bij het sluizencomplex heen.

In Polen zijn nog veel bossen, maar die hebben te lijden van luchtvervuiling met zure regen tot gevolg. Die vervuiling wordt mede veroorzaakt door kolencentrales en doet afbreuk aan de biodiversiteit in dit soort landschappen, vooral als bomen massaal afsterven. Door over te schakelen op schonere energie (zoals uit aardgas) kan de vervuiling worden verminderd zodat de bossen minder te lijden hebben.

Een motto is een korte zin met een pakkende boodschap.


De opdracht sluit aan bij:


 



De leerlingen hebben de opdracht prima afgerond als

 

verwante lessen