Weg van hier
Over vluchten of vluchtelingen zijn liedjes gemaakt. Om te beginnen het lied ‘Vluchten kan niet meer’ van Jenny Arean en Frans Halsema uit 1971. De tekst van het liedje gaat over een man en een vrouw die samen een veilige plek zoeken, maar geen keuze kunnen maken. Ze zijn het er wel over eens dat het niet in “de verre landen” kan zijn. Want dat zijn “oorlogslanden” of “Veiligheidsraadvergaderinglanden”, landen waar de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties vaak voor bijeenkomt. In 1971 waren onder meer Vietnam en Israël en zijn buurlanden Veiligheidsraadvergaderinglanden. Nu zijn dat onder meer Syrië, Irak, Afghanistan, Libië en Jemen. Niet alleen is het er te onveilig om er heen te gaan, ook zijn in die landen veel mensen op de vlucht.
Onderweg
Je hebt een plek uitgekozen die geschikt lijkt. En dan? Een prettige tocht ernaar toe wordt het vaak niet. Lees bijvoorbeeld de volgende tekstregels uit het lied ‘De vluchteling’van Herman van Veen uit 1970:
Voor wie vlucht is elke schaduw
Een soldaat of een verrader
En er is steeds de angst
Die je nooit alleen laat.
Wel/niet welkom
Bovendien is het maar de vraag of je welkom bent als je het doel hebt bereikt. Vaak blijkt dat niet zo te zijn. Dan moet je verder zoeken naar een veilige schuilplaats. Dat merkt de vluchteling in het lied ‘De Vluchteling’ van Liesbeth List:
Altijd wordt op hem gejaagd
Altijd vindt hij schrik en vrees
Waar hij ook gaat
Overal haat
En word je dan eindelijk gastvrij opgevangen, dan handelen de mensen die je opvangen soms (mede) uit eigenbelang. Dat lees je in ‘De Vluchteling’ van cabaretier Rick Lorenzo Dros. Die tekst gaat over een persoon die een vluchteling uit Bosnië-Herzegovina in zijn huis heeft opgenomen. Die vluchteling is beleefd. Althans overdag. ’s Nachts heeft hij nachtmerries en daarbij houdt hij met zijn geschreeuw zijn gastheer wakker. Ook werkt hij mee met het huishouden. De ik-figuur kan hem dus niet missen. Daarom kijkt hij “met angst en beven” naar het nieuws want stel je voor dat het vrede wordt in het thuisland van de vluchteling.
Mocht het zover komen,
Nou dan hou ik hem wel even aan het lijntje
Met een video van een paar journaals geleden.
Ik heb hem straks nog nodig bij het verbouwen.
Meer weten? Amnesty International Nijmegen heeft een lijst van ruim dertig liedjes over vluchtelingen opgesteld. Die lijst staat op http://amnestynijmegen.antenna.nl/index.php/mensenrechten/mensenrechten-en-muziek/muziek-over-vluchtelingen. Wie nog een liedje over vluchtelingen kent dat nog niet in de lijst voorkomt, kan de titel en de uitvoerende artiest(en) ervan doorgeven aan Amnesty International Nijmegen via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Bootvluchtelingenlied
Petra de Winter heeft samen met Nicko Christiansen, voormalig lid van de popband Livin’ Blues een nieuwe versie opgenomen van het lied ‘Strange Fruit’. Ze hebben er een eigen tekst op gemaakt. Die gaat over bootvluchtelingen die voor de oorlog in hun land vluchten. Het lied is te beluisteren op YouTube en hier te downloaden.
De tekst van het lied Strange Fish
In southern seas float strange fish
Waters run red, though they had a wish
Drowned bodies floating in the southern seas
Strange fish drifting in the summer breeze .
Nautical scene of the countless tear
The twisted mouth and the vacant stare
Scent of the oceans, shore-line sea-weed
Then the sudden smell of death and greed
Here are fish for the gulls to pluck
For the rain to gather, for the wind to suck
For the sun to rot, for the waves to drop
Here is a strange and bitter crop”
Oorspronkelijke tekst geschreven door Abel Meeropol. De tekst is bewerkt door Petra de Winter en Richard Underscore.