Op you tube staan  allerlei  video’s  over de  Dwaze Moeders van Argentinië.  We hebben er eentje voor jullie geselecteerd:  Madres de la Plaza, de Moeders van het Plein.  Het begeleidende liedje is in het Spaans, maar de beelden spreken voor zich.  De video eindigt met een bedankje aan de Moeders (Gracias Madres) voor hun jarenlange inspanningen.

Wie en wat zijn de Dwaze Moeders?
In het Zuid-Amerikaanse Argentinië heerst van 1976 tot 1983 een dictatuur. Het leger onder leiding van generaal Videla maakt de dienst uit. Zo’n militaire dictatuur wordt junta genoemd. Iedereen die naar het idee van de junta een bedreiging vormt, wordt opgepakt. Ze verdwijnen spoorloos en worden daarom de desaparecidos –verdwenen personen– genoemd. Familie en vrienden maken zich natuurlijk grote zorgen.  Maar de militaire regering  weigert informatie over de desaparecidos te geven.  Op een dag besluiten een aantal  vrouwen –moeders van verdwenen personen- de regering om opheldering te vragen. De vrouwen willen  weten waar hun kinderen zijn.  De regering  weigert hen te ontvangen. Dan besluiten de vrouwen een rondje om het Meiplein te lopen, het Plaza de Mayo, en ze doen dit elke week, net zolang ze een antwoord krijgen. Eerst lacht de regering de vrouwen uit: wat een stelletje dwaze moeders!  En die hoofddoek, het lijkt wel een luier! Al gauw worden de vrouwen door iedereen de Dwaze Moeders genoemd. Maar de spot is verdwenen, de ‘Madres de Plaza de Mayo’ zijn dappere vrouwen die ondanks alle gevaren opkomen voor de rechten van de mens. En de witte hoofddoek groeit uit tot een symbool van het verzet.

De wekelijkse  actie van de Moeders krijgt steeds meer internationale aandacht. In Nederland zet  bijvoorbeeld Stichting SAAM (Steun aan Argentijnse Moeders ) zich voor hen in. 

Al die aandacht zint de militaire regering niet.  Ze voeren de druk op de vrouwen op.  De leidster, Azucena Villaflor wordt samen met een aantal andere vrouwen opgepakt.  Ze verdwijnen spoorloos. Maar de  Moeders laten zich daardoor niet intimideren: ze gaan door met hun wekelijkse actie, bijna 30 jaar lang!  In januari 2006 houden ze hun laatste stille mars. Er is dan een democratisch gekozen regering onder leiding van president Nestor Kirchner. Die begint een onderzoek naar de misdrijven van de junta.  Ze schat dat er van 1976 tot 1983 13.000 mensen werden opgepakt en spoorloos verdwenen.  Menserechtenorganisaties zoals  Amnesty International schatten dat er wel 30.000 mensen spoorloos verdwenen.

President Nestor Kirchner ontvangt  drie Dwaze Moeders in  2005

De verdwenen personen bleken vaak in geheime strafkampen te zijn opgesloten en gemarteld. Sommige mensen overleefden de martelingen en konden later naar het buitenland vluchten. Alicia Portnoy bijvoorbeeld. Zij werd samen met haar man en dochtertje opgepakt. Er waren ook vrouwen die in de kampen een kind kregen. Die babies werden bij hun moeders weggehaald en aan junta gezinnen gegeven.  Het dochtertje van Alicia werd ook bij haar weggehaald. Pas jaren later werden ze herenigd.
De Dwaze moeders zijn inmiddels Dwaze Grootmoeders geworden.  Ze willen weten waar de verdwenen babies –hun kleinkinderen- zijn gebleven. Ze hebben nu een eigen website en voeren zelf onderzoek naar de  verdwenen babies uit. Ook komen ze nog wekelijks bijelkaar op het Plaza de Mayo in Buenos Aires. Zo willen ze de wereld waarschuwen voor de verschrikkingen van een  geweldadige dictatuur.  Een junta? Nooit meer!!

In 1992 ontvangen de Dwaze Moeders de Sacharovprijs voor de Vrijheid van Denken.  De prijs wordt uitgegeven door de Europese Unie en  is bestemd voor personen en organisaties die zich wijden aan de bescherming van de rechten van de mens.