In de Belgische hoofdstad Brussel staat het bronzen beeldje Manneke Pis. Dit beeldje is wereldberoemd. Van heinde en verre komen toeristen naar hem kijken.
Er is ook een Jeanneke Pis, zijn vrouwelijke collega. Maar zij is lang niet zo bekend. Er is zelfs ook nog een Zinneke Pis, een piesend hondje. Maar die is nog onbekender.
Behalve Manneke Pis is ook zijn garderobe wereldberoemd. Hij kan uit maar liefst 600 kostuumpjes kiezen, al naar gelang de gelegenheid. Is het Sinterklaas? Dan komt zijn sinterklaaspak uit de kast. Is er een demonstratie? Dan kiest het Manneke met zijn kostuum partij.
Brussel staat dus op de kaart wat betreft een kunstwerk. Maar hoe zit dat met steden in andere EU-landen? Staan daar ook bekende kunstwerken? Hebben ze een bekende kunstenaar, of een bekend gebouw misschien?
Zeker wel! Maar die moeten jullie nu zelf gaan zoeken met Google. Heb je een voorbeeld gevonden dat je voor de kaart wil gebruiken, zoek er dan een afbeelding bij en wat informatie ovr dat voorbeeld. Daarna maken jullie met de hele klas de Grote EU-Kunstkaart. Dat is een kaart waarop je in elk EU-land een kunstwerk ziet. Let er op dat Groot-Brittannië sinds 31 januari 2020 geen lid meer is van de EU.
- Lees bron wat is een kunstwerk?
- Kies een land van de EU en knip het uit je landkaart van de EU.
- Zoek met Google informatie over kunstwerken, kunstenaars en beroemde gebouwen in dat land. Het mogen kunstwerken, gebouwen en kunstenaars zijn van deze tijd of uit het verleden.
- Tip: lees ook de andere bronnen, ze kunnen je goed op weg helpen.
- Heb je iets gevonden dat je voor de Grote EU-Kunstkaart wil gebruiken, zoek er dan een afbeelding en informatie bij. Gebruik weer een internet zoekmachine.
- Print de afbeelding of teken het na. Maak er een bijschrift bij om uit te leggen wat je bijzonder vindt aan wat er op de afbeelding staat. Als het om een kunstwerk gaat, vermeld ook wie het gemaakt heeft. Gaat het om een gebouw, vermeld wie het ontworpen heeft,
- Plak de afbeelding en het bijschrift op het land dat je hebt uitgeknipt.
- Geef je knipsel van het land met de afbeelding en het bijschrift aan je juf of meester. Die voegt alle knipsels samen tot de Grote EU-Kunstkaart.
Een kunstwerk is door mensenhanden gemaakt en kan van alles zijn: een prachtig gebouw, een stoer beeld, een muurreliëf, een bekend monument. Een kunstwerk kan oud zijn of nieuw, groot of klein en mooi of lelijk (het hangt er maar net van af wat mensen van het kunstwerk vinden).
Je kunt ook een kunstenaar kiezen, een bekende schilder, een beeldhouwer, of liedjesschrijver. Bijvoorbeeld de schilder Picasso.
Je kunt ook kiezen voor bekende evenementen die om kunst draaien.. Zo vinden er in een veel grote steden in de EU vaak muziek- en andere festivals plaats.
En andere leuke kunstvorm is straatkunst. Graffiti valt daaronder.
Jullie hebben een kunstwerk gevonden en er een afbeelding bij gezocht? Ook wat informatie gevonden? Leuke weetjes, of iets anders bijzonders? Maak daar dan een kort tekstje van voor bij de afbeelding.
Bijvoorbeeld: In het centrum van Rotterdam staat het beeld ‘Verwoeste Stad’. Het werd gemaakt door de Franse beeldhouwer Zadkine. Hij bezocht na de Tweede Wereldoorlog Rotterdam. Het centrum van de stad was tijdens het bombardement van 14 mei 1940 verwoest. Het lag toen Zadkine er een kijkje kwam nemen, nog steeds in puin. De kunstenaar was zo onder de indruk dat hij er een beeld van maakte. Het werd een man wiens hart verdwenen was. Net als het hart van Rotterdam.
Het beeld werd in 1953 onthuld en staat op Plein 1940 in Rotterdam.
Alle landen van de EU zijn om de beurt voorzitter van de unie. Dat voorzitterschap duurt altijd zes maanden. Het is een traditie dat het land dat voorzitter van de EU is, een kunstwerk naar de Raad van Europa meebrengt. In deze raad zitten alle staatshoofden en regeringsleiders van de EU.
In 2009 was het de beurt aan Tsjechië en werd het kunstwerk Entropa onthuld.
Het kunstwerk stelt de 27 landen van de EU voor. Maar de kunstenaar, de Tsjech David Cerny, had met al de landen een grap uitgehaald. Zo is Nederland ondergelopen en er steken alleen wat minaretten boven het water uit. Roemenië wordt voorgesteld als een vampier-pretpark (omdat Dracula uit Roemenië komt).
Aanvankelijk had Cerny gezegd dat hij het kunstwerk met kunstenaars uit alle EU-landen had gemaakt. Maar dat bleek helemaal niet waar. Hij had alles zelf bedacht. De Bulgaarse regering kon er niet om lachen en werd behoorlijk boos. De anderen konden de grappen van Cerny gelukkig wel waarderen.
Naar: Kunstenaars achter Europees kunstwerk blijken niet te bestaan’, een artikel in de Volkskrant.
Het digitale EU-Kunst Museum (EU-Art Museum) verbindt musea in alle landen van de EU. Dit museum is opgezet om werk aan mensen te laten zien dat hedendaagse kunstenaars hebben gemaakt. Hedendaags betekent dat het om kunstenaars gaat die nu leven. Zo maakt de EU reclame voor de kunstenaars die de getoonde werken hebben gemaakt. Zo hoopt het bestuur van de EU dat de belangstelling voor deze kunstenaars en hun werken groter wordt. Daardoor kunnen de kunstenaars meer geld aan hun werk verdienen.
Kijk eens zelf rond in dit museum:
https://europeanartmuseum.eu/
In deze les gaan de leerlingen op zoek naar kunstwerken, beroemde kunstenaars en gebouwen in de verschillende EU-landen. Wat ze vinden, zet u letterlijk op de kaart. Dat wil zeggen op een landkaart van de Europese Unie
Voor deze les heeft u nodig:
- PC’s, laptops, tablets of smartphones met een internetverbinding.
- Een blinde landkaart van de Europese Unie. Print zoveel exemplaren van deze landkaart als u voor de les nodig heeft.
- Verder heeft u nodig pennen, scharen en plaksel.
Plan van aanpak:
Deze les bestaat uit:
- een gedeelte waar u de leerlingen ieder voor zich of in tweetallen aan laat werken. Hier trekt u 1 uur voor uit.
- Het samenstellen van de Grote EU-Kunstkaart.
Voor u de leerlingen aan het werk zet, deelt u de kopieën van de landkaart, pennen, scharen en plaksel aan de leerlingen uit.
Dan lezen de leerlingen Bron 1.
De leerlingen kiezen elk een land van de Europese Unie. Let erop dat elk land maar één keer gekozen wordt. Dan komen zoveel mogelijk van de 27 lidstaten van de EU aan bod. Ze knippen het geozen land uit de blinde landkaar uit.
In dat land zoeken de leerlingen m.b.v. Google (of een andere zoekmachine) naar voorbeelden van kunstwerken, kunstenaars en beroemde gebouwen. In de les zijn twee andere bronnen opgenomen over kunstenaars en kunstwerken. Die hoeven ze niet helemaal te lezen want ze zijn bedoeld om te raadplegen als aanvulling op het zoeken op internet
Van de voorbeelden die ze gevonden hebben, kiezen ze er één uit en zoeken er een afbeelding van. Ze voorzien de afbeelding van een bijschrift waarin in ieder geval staat wat de afbeelding voorstelt. Gaat het om een gebouw of een kunstwerk, dan moeten ze ook vermelden wie het ontworpen of gemaakt heeft. Verder mogen de leerlingen opschrijven wat ze verder bijzonder aan het kunstwerk, het gebouw of de kunstenaar vinden.
De leerlingen plakken de afbeelding en het bijschrift op het knipsel van het land dat ze gekozen hebben.
In het tweede gedeelte van de opdracht verzamelt u alle werkstukjes die de leerlingen hebben gemaakt en stelt hiermee de Grote EU-Kunstkaart samen op een plek in het klaslokaal waar iedereen de landkaart goed kan zien.
Tip: U kunt eventueel het eerste gedeelte van de les als huiswerk opgeven. Dan kunnen de leerlingen hun werkstukjes naar school brengen voor het maken van de Grote EU-Kunstkaart.
Deze les sluit aan bij kerndoel 54
- De leerlingen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.
Kerndoel 55
- De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.
Kerndoel 56
- De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.
- De leerlingen hebben aangetoond dat ze aan de hand van gerichte zoekvragen informatie kunnen vinden en selecteren.
- De leerlingen hebben aangetoond dat ze die informatie vorm kunnen geven in een werkstuk.
- De leerlingen hebben zich een beeld gevormd van wat een kunstwerk tot kunstwerk maakt en een kunstenaar tot kunstenaar.
De leerlingen hebben de opdracht goed gemaakt als ze voor hun land een werk hebben geselecteerd en van een passend bijschrift hebben voorzien.