Hier lees je over twee soorten natuurlijke verdedigingssystemen tegen water: duinen en mangrovebossen. Ze zijn ‘door de natuur gemaakt’. Maar ze hebben wel af en toe een helpende hand nodig. Zo moeten duinen worden onderhouden en soms verbreed. En worden hersteld als er tijdens een flinke storm veel zand van duinen is weggespoeld. Ook mangrovebossen kunnen niet altijd zonder die helpende hand. Niet omdat ze door wind en water beschadigd raken, maar omdat schade aangericht wordt door mensen.
Duinen:
De duinen langs de Noordzeekust dienen als waterkering. Ze zorgen ervoor dat de mensen achter de duinen droge voeten houden. Ook als het stormt en de waterspiegel voor de kust buitengewoon hoog is geworden door de storm.
Duinen bestaan uit zand dat door de eeuwen heen door het water vanuit de zee is aangevoerd. Dat zand wordt door de wind opgewaaid en hoopt zich tot duinen op. Vervolgens groeien er planten op de duinen. Met hun wortels houden ze het zand vast, zodat de wind het niet kan wegblazen.
Maar als het stormt, kunnen hoge golven de duinen wegslaan. Duinen kunnen ook ‘slijten’. Dat wil zeggen dat er meer zand door de zee wordt afgevoerd dan aangevoerd. Dan wordt de duinstrook steeds smaller.
Beschadigde en te smalle duinen bieden niet voldoende bescherming tegen het water. Daarom worden deze duinen hersteld en onderhouden. Dit onderhoud noemt men ‘zachte kustverdediging’. Dat gaat als volgt:
Een zeehopperzuiger spuit nieuw zand op het strand. Daarna schuiven bulldozers dit zand naar de plekken waar zand is weggespoeld. Ten slotte beplanten werklieden de herstelde plekken met helmgras. De wortels van het gras houden het zand vast, zodat het niet door wind wordt weggeblazen.
Duinen bieden niet alleen bescherming tegen de zee. Je kunt er ook van alles doen. Wandelen, van de natuur genieten, paardrijden. Of – vlak in de buurt op het strand - vliegeren of in de zon liggen.
Daarom trekken er veel mensen uit binnen- en buitenland naar de duingebieden, vooral als het mooi weer is.
Je vindt de duinen bij ons langs de kust en op de Waddeneilanden.
De toekomst:
Wetenschappers van het VN-klimaatbureau IPCC verwachten dat de zeespiegel tussen nu en 2100 met 26 tot 82 centimeter zal stijgen. Wat het IPCC is, leggen we uit in ‘Wat doen de VN?’ Die zeespiegelstijging komt omdat ijs van de poolkappen smelt, en ook het ijs van gletsjers in hoge gebergten. En dat komt weer omdat de aarde warmer wordt.
De verwachte temperatuurstijging lijkt niet veel. Toch is het maar de vraag of de duinen voldoende bescherming blijven bieden tegen de zee. In de jaren 2000 hebben ingenieursbureau Royal Haskoning en baggeraar Van Oord over deze vraag nagedacht en er een onderzoek naar verricht. Ze komen tot de conclusie dat de duinen niet voldoende bescherming blijven bieden. Ze hebben daarom voorgesteld om de kuststrook met drie kilometer te verbreden. Dan zouden mensen die vlakbij de kust wonen in 2100 toch nog goed beschermd zijn tegen de zee.
Maar het kan volgens andere deskundigen ook zijn dat de duinen hoger worden naarmate de zeespiegel stijgt. Gebeurt dat inderdaad, dan bieden ze ook in 2100 nog goede bescherming tegen het water.