Door de opdracht in deze les te maken krijgen leerlingen meer oog voor het feit dat alle nieuwsmedia en elke journalist hetzelfde nieuwsbericht op een eigen manier weergeeft, wat zorgt voor een grote verscheidenheid in de nieuwsvoorziening. De leerlingen zien ook dat deze verscheidenheid mede te danken is aan de persvrijheid.
Plan van aanpak:
Voor de opdracht in deze les trekt u één uur uit en zoveel tijd als u nodig heeft voor het klassengesprek waarmee u de opdracht afrondt.
Eerst laat u de leerlingen de volgende bronnen individueel lezen: 'Verschillende nieuwsbronnen', 'Klachten' en ‘Wat doen de VN?’. Ruim hier de helft van de tijd voor in.
Daarna wordt het tijd voor een groepsactiviteit, waar u de rest van de tijd voor uittrekt.
Deel de klas in tweetallen in. Laat ieder tweetal twee media uit de lijst hieronder kiezen en nagaan hoe deze twee media een en hetzelfde nieuwsbericht brengen. Laat ze noteren hoe de twee versies van het nieuwbericht verschillen qua toon en inhoud. Het nieuwsbericht mag over van alles gaan, als het maar gebeurd is vlak voordat u deze les geeft of nog plaatsvindt terwijl u met deze les bezig bent.
Over de resultaten van hun korte, vergelijkend onderzoekje maken de leerlingen een beknopt verslag. Als iedereen klaar is, verzamelt u de verslagen en leest ze door.
Ten slotte houdt u met de leerlingen een klassengesprek waarin u de verslagjes bespreekt. De bedoeling is dat de leerlingen een beeld krijgen van de inkleuring van het nieuws door de nieuwsmedia in Nederland aan de hand van hun politieke en/of levensbeschouwelijke overtuigingen.
Die inkleuring kunt u uitbeelden door een spectrum (zoals van een lichtstraal die door een prisma gaat) te maken dat loopt van conservatief naar progressief. In dat spectrum plaatst u de namen van elk nieuwsmedium uit de lijst.
U moet er wel op rekenen dat niet alle media zich even makkelijk laten plaatsen in het spectrum.
Voor de groepsactiviteit gebruikt u de volgende lijst van media: NOS, WNL, AVRO/TROS, BNN/VARA, KRO/NCRV, EO, VPRO, RTL, De Telegraaf, De Volkskrant, Trouw, NRC-Handelsblad, AD en een medium van de stad of streek waar uw school staat.
Uitwerking:
Omroepen en andere media brengen nieuws vanuit hun eigen invalshoeken. Gaandeweg het klassengesprek leggen u en de leerlingen een spectrum bloot van overtuigingen dat loopt van rechtsconservatief (zoals bij WNL en De Telegraaf) naar links/progressief (zoals bij de VPRO en De Volkskrant). Een liberale invalshoek is vaak te bespeuren bij NRC-Handelsblad. Ten slotte zijn er media die geen politieke, godsdienstige of andere kleur vertonen, zoals bijvoorbeeld bij het RTL-nieuws.
Deze les past bij:
Kerndoel 39: De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen, en daarbij respectvol met kritiek om te gaan.
Kerndoel 39: De leerling leert een eenvoudig onderzoek uit te voeren naar een actueel maatschappelijk verschijnsel en de uitkomsten daarvan te presenteren.