Deze les laat zien hoe corruptie ontstaat en hoe het zich kan verspreiden door het hele overheidsapparaat van een land. Ook laat het zien dat corruptie onschuldig lijkt omdat het vaak straffeloos gebeurt, maar kwalijke gevolgen heeft voor de samenleving en om die reden bestreden wordt, niet in het minst door organisaties binnen de Verenigde Naties.
Plan van aanpak:
Voor deze les trekt u 1 uur uit.
Als inleiding op de les laat u de Youtubefilm ‘Zo staat het met corruptie in de wereld en in Nederland – NOS op 3’ zien.
Eerst laat de leerlingen de bronnen individueel lezen. Trek er 25 minuten voor uit.
Daarna deelt u de klas in in groepen van vier. Voor de activiteit die de groepen gaan doen, trekt u eveneens de rest van de tijd voor uit.
U stelt de groepen voor de keuze:
- een reclamespot van hooguit 30 seconden maken tegen corruptie onder de titel ‘Your ‘No’ Counts’. Laat één van de groepen de reclamespot maken.
- een affaire rond corruptie onderzoeken die in de afgelopen jaren het nieuws gehaald heeft of nog in het nieuws is op het moment dat u deze les behandelt. De overige groepen zoeken een affaire uit, onderzoeken deze en schrijven een verslagje over de resultaten van hun onderzoek.
In het verslagje moet in ieder geval staan in welke opzichten er sprake is geweest van corruptie (een omschrijving hiervan staat in ‘Bron: Niet onschuldig’). Ook moet in het verslagje staan of de persoon of personen die zich schuldig hebben gemaakt aan corruptie, hiervoor gestraft zijn en zo ja, op welke manier.
U kijkt en luistert naar het reclamespotje en kijkt de onderzoeksverslagjes na.
Globale uitwerking:
Bij bestrijding van corruptie is pakkans van het hoogste belang. Hoe groter de pakkans is, hoe minder ambtenaren, politici en medewerkers van bedrijven geneigd zijn om zich op een of andere manier schuldig te maken aan corruptie. Strenge wetgeving tegen corruptie helpt dus alleen als de pakkans groot is.
Bij het aan het licht brengen van corruptie speelt soms een klokkenluider een grote rol. Dat kan een medewerker van de overheid of een bedrijf of instelling zijn of een journalist. Door klokkenluiders serieus te nemen en zo nodig te beschermen kan de overheid de pakkans bij corruptie vergroten.
Deze les past bij:
Kerndoel 36: De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen en daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen, en daarbij respectvol met kritiek om te gaan.
Kerndoel 38: De leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland, Europa en de wereld te gebruiken om verschijnselen en ontwikkelingen in hun omgeving te plaatsen.
Kerndoel 39: De leerling leert een eenvoudig onderzoek uit te voeren naar een actueel maatschappelijk verschijnsel en de uitkomsten daarvan te presenteren.
Kerndoel 46. De leerling leert over de verdeling van welvaart en armoede over de wereld. Hij leert de betekenis daarvan te zien voor de bevolking en het milieu, en relaties te leggen met het (eigen) leven in Nederland.