De Palestijnse kwestie


israel palestina

In Palestina hebben al meer dan 2.000 jaar lang Palestijnen gewoond, een Arabisch (sprekend) volk. Vooral na de Tweede Wereldoorlog zijn er steeds meer joden naar dit gebied verhuisd, eerst vooral uit Europa, later ook uit het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Noord-Amerika. In 1948 werd de staat Israël gesticht. De inwoners van dit land, de Israëli’s, zijn voor het merendeel joods, maar er zijn ook Arabische Israëli’s, die merendeels moslim zijn.

Vooral sinds de stichting van de nieuwe staat zijn er voortdurend spanningen geweest tussen de Palestijnen en de joodse bevolking, wat regelmatig uitmondde in een oorlog. Sinds 2002 zijn twee plekken waar veel Palestijnen wonen, de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever, van Israël gescheiden door streng bewaakte en versterkte grenzen.

Pogingen om een voor beide volken bevredigende oplossing voor hun conflicten te vinden, zijn tot nu toe allemaal mislukt.

 


 

opdrachtHoe is dit conflict ontstaan? Waarom heeft de Israëlische regering de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook afgegrendeld van Israël?

Wat hebben de Verenigde Naties gedaan om het conflict te helpen oplossen? Waarom heeft dat nog geen regeling opgeleverd waar zowel de Palestijnen als de Israëli’s mee kunnen leven?

Wat moet er volgens jou gebeuren om dat wel voor elkaar te krijgen?

Dat gaan jullie met de hele klas over nadenken. Jullie reiken een aantal ideeën aan om de conflicten tussen de twee volken de wereld uit te helpen..

 


 

werkinuitvoeringeenuurVoor deze opdracht krijg je 1 lesuur de tijd. 

Kijk eerst naar de YouTube-video 'Geschiedenis van Palestina'.

Daarna gaan jullie in zes werkgroepen het conflict tussen de Palestijnen te onderzoeken. Daar krijgen jullie zo'n 30 minuten voor.

Je leerkracht deelt de klas in de volgende groepen in:

  1. Een groep gaat na hoe het conflict tussen beide volken is ontstaan (zie bron 1);
  2. Een groep die nagaat waarom beide volken vanaf 1948 op voet van oorlog met elkaar hebben gestaan (zie bron 2);
  3. Een groep die nagaat hoe de Israëlische regering geweld van Palestijnse zijde probeerde in te dammen (zie bron 3);
  4. Een groep die nagaat hoe het dagelijks leven is in de Gazastrook nadat die is afgegrendeld van Israël (zie bron 4);
  5. Een groep die nagaat hoe het dagelijks leven is op de Westelijke Jordaanoever en in Jeruzalem nadat daar afscheidingen zijn gebouwd (zie bron 5);
  6. Een groep die nagaat hoe de Verenigde Naties vanaf 1947 hebben geprobeerd om vrede te stichten tussen de Palestijnen en de Israëli’s (zie bron 6).

 Iedere groep vaardigt een lid af voor een panel dat ideeën aanreikt om het conflict op te lossen.

Voor deze opdracht trekt je leerkracht 20 minuten uit.

Let op! Dit is een klus waar menig politicus of diplomaat zijn standen op stukgebeten heeft. Komen jullie er niet uit, dan is dat helemaal niet erg.

 



Kijk naar de YouTuve-video 'Gechiedenis van Palestina':



Jahwe zei tot Abram: “Trek weg uit uw land, uw stam en uw familie, naar het land dat Ik u aan zal wijzen. Ik zal een groot volk van u maken” (…). Toen trok Abram weg zoals Jahwe hem had opgedragen, en Lot ging met hem mee. Abram was vijfenzeventig jaar toen hij Haran verliet. Met zijn vrouw Sara en met Lot, de zoon van zijn broer, met al hun bezittingen en met degenen die zij in Haran in dienst hadden genomen, ging Abram op weg naar Kanaän. In Kanaän aangekomen, trok Abram het land in, tot bij de heilige plaats van Sichem, de eik van More (…). Daar verscheen Jahwe aan Abram en zei: “Aan dit nageslacht zal Ik dit land in bezit geven.”
Genesis, hoofdstuk 12, vers 1-7

schilderij‘God verschijnt aan Abraham te Sichem’, een schilderij van Paulus Potter uit 1642

De nakomelingen van Abraham (in het citaat gespeld als “Abram”) vormen het joodse volk. Abraham is dus de eerste aartsvader van dit volk. Kanaän is nu Palestina. Daar woonden de joden, met twee onderbrekingen tot het ingelijfd werd door het Romeinse Rijk. Later trokken steeds meer joden weg uit Palestina naar Europa, Afrika of Azië. In plaats van hen kwamen er leden van een ander volk in dit gebied te wonen, namelijk de Palestijnen..

Tot op de dag van vandaag vindt een deel van de joden dat Palestina het land is waar ze thuishoren. Ze beroepen zich onder meer op bovenstaand citaat uit de Bijbel. Ze beschouwen het gebied dan ook als hun thuisland.

Daarom gingen er in de 19e en de 20e eeuw steeds meer joden naar Palestina.

Joden in Europa hadden allerlei redenen om naar Palestina te verhuizen: eeuwenlange achterstelling, vervolging en moordpartijen op hen. Hitler en zijn nazipartij waren tussen 1933 en 1945 in Duitsland aan de macht was. Zij probeerden tijdens de Tweede Wereldoorlog alle Europese joden uit te roeien. De nazi’s brachten uiteindelijk zes miljoen joden om het leven. Na de Tweede Wereldoorlog trokken vele honderdduizenden joden uit Europa naar Palestina. Daar hoopten ze af te zijn van achterstelling, vervolging en anti-joods geweld.

Palestijnen zagen de komst van al deze joden met lede ogen aan. Zij kregen steeds meer grond in bezit en ook steeds meer zeggenschap in het gebied. Zo werd de kiem gelegd voor het conflict tussen Palestijnen en Israëli’s.

 


Al vanaf de stichting van de staat Israël hebben Israëli’s de Palestijnen en de Arabische landen verweten dat die Israël niet als staat erkennen. Daardoor zouden de burgers in Israël voortdurend gevaar lopen.

Inmiddels hebben Egypte, Jordanië en in 2020 ook de Verenigde Arabische Emiraten Israël min of meer erkend.

Volgens de Palestijnen zijn de Israëli’s bezetters die hun land, Palestina, hebben gekoloniseerd. Daar wilden ze een einde aan maken; ze wilden een eigen staat hebben.
Die eigen staat leek in 1993 dichterbij te komen toen de Palestijnen een eigen regering kregen in de Gazastrook en op de Westelijke Jordaanoever..

vredesakkoord1993,De premier van Israel, Itzhak Rabin, de president van de VS, Bill Clinton, en de vertegenwoordiger
van de Palestijnen, Yasser Arafat in de tuin van het witte huis in Washington bij de presentatie van het
eerste Oslo-akkoord waarbij een eerste aanzet werd gegeven om het Israëlisch-Palestijns conflict op te lossen.

Maar van zelfstandigheid en zelfbestuur was nog niet echt sprake. Ook nu is dat nog niet het geval; Israël maakt er nog steeds de dienst uit. Bovendien vestigden en vestigen steeds meer Israëli’s zich op de Westelijke Jordanoever en vlakbij Oost-Jeruzalem. Daar wonen ze in ‘nederzettingen’ of ‘koloniën’. Steeds als een kolonie werd gesticht of uitgebreid, werden er Palestijnen gedwongen te verhuizen om plaats te maken voor Israëli’s. Ook nu komt steeds meer grond op de Westelijke Jordaanoever in handen van Israëlische kolonisten.

Palestijnen deden er alles aan om een einde te maken aan wat ze ‘bezetting’ van hun woongebieden noemen. Ze deden dat op vreedzame wijze, maar ook door het plegen van aanslagen en ander geweld. Israël reageerde op het geweld door zijn leger aanvallen te laten uitvoeren in de Palestijnse gebieden. Niet alleen Palestijnen, die geweld hadden gepleegd, vonden daarbij de dood, ook Palestijnen die er niets mee te maken hadden. Ook werden huizen en andere bezittingen van Palestijnen vernield die aanslagen hadden gepleegd of bij het plegen van aanslagen geholpen hadden. Zo was er een escalatie van geweld van Palestijnse zijde dat weer geweld van Israëlische zijde uitlokt, enz...

 



Vooral vanaf 2000 pleegden Palestijnen zelfmoordaanslagen in Israël, in bussen, in restaurants en op andere plekken waar veel mensen bij elkaar waren. Om dit soort aanslagen te voorkomen, liet de regering van Israël een afscheiding bouwen rond de Gazastrook. Toen dat bleek te helpen, besloot de regering in juni 2002 ook een afscheiding te bouwen rond de Westelijke Jordaanoever en tussen West- en Oost-Jeruzalem. Nadat die afscheidingen klaar waren, vonden er vrijwel geen zelfmoordaanslagen meer plaats.

muurEen deel van de muur tussen Abu Dis en Oost-Jeruzalem

Wel vuurden Palestijnen sindsdien telkens raketten vanuit de Gazastrook af op Israël. Af en toe vielen daarbij enkele doden en gewonden en werd er schade aangericht, maar lang niet altijd. Toch wisten de Palestijnen die raketten afvuurden veel paniek te zaaien onder de Israëli’s. Spullen om raketten te maken en andere wapens werden via tunnels de Gazastrook in gesmokkeld.

Om aan die raketbeschietingen en de smokkel een einde te maken, liet de Israëlische regering eind 2008 een legermacht de Gazastrook binnenvallen en voerden zij bombardementen uit op dit gebied. Er werden plaatsen bestookt waar raketten werden gemaakt of afgevuurd en ook andere doelen in de Gazastrook. Bij deze acties, die enkele weken duurden, vonden honderden burgers de dood.

Ook na dit ingrijpen bleven Palestijnen vanuit de Gazastrook raketten afschieten op Israëlisch grondgebied. Hoewel er meestal geen doden bij vielen en er weinig schade werd aangericht en raketten vaak in de lucht werden onderschept, wisten ze opnieuw nu en dan grote paniek te zaaien onder de Israëli’s. In de zomer van 2014 vielen Israëlische legertroepen en vliegtuigen opnieuw de Gazastrook aan om een einde te maken aan het afschieten van raketten. Ook ditmaal vielen er veel burgerslachtoffers in de Gazastrook. Maar ook na dit ingrijpen werden af en toe raketten vanaf de Gazastrook afgevuurd op Israëlisch grondgebied.

 



Hoe is het leven in de Gazastrook? Dat zie je in de SchoolTV-film ‘Palestina – Danny in Arabistan in de klas’:

palestina

Deze film uit 2012 bevat interviews met mensen die in de Gazastrook wonen. Let op hoe het passeren van de grens tussen de Gazastrook en Israël in zijn werk gaat.

 



Mensen die deze twee afscheiding een goede zaak vinden, noemen ze hekken. Tegenstanders noemen ze muren. Welke naam je die afscheidingen ook geeft, wat betekenen ze voor mensen die aan weerszijden ervan wonen? Willen ze de afscheidingen weer kwijt of juist niet? En waarom?

checkpoint

Enkele Palestijnen en Israëli’s geven daar hun mening over.

  • “Hier worden, als de muur klaar is, 40.000 mensen afgesneden van hun werk, hun school en hun land. Naar Jeruzalem rijden, vroeger een ritje van 15 minuten, is nu al haast onbegonnen werk, naar Ramallah, vroeger een half uurtje met de bus, wordt onmogelijk. Hoe moet het met de vuilverwerking? Hoe bereiken we de ziekenhuizen?”

    Nagi Gambouw uit het dorp Beit Inan.

  • “Ik mis Jeruzalem. Ik mis mijn vrienden en familie. We kunnen er nooit meer naartoe (…) Eerst kregen we opeens een kaart met de route van de muur toegesmeten en nu wordt ons prachtige appartementenblok niet afgebouwd.

    Leila Jarayseh uit Beit Sahour, vlakbij bethlehem

  • “De muur creëert een gevangenis; we kunnen er alleen uit met toestemming van de Israëli’s. De muur vernietigt ons leven. Veel Palestijnen zitten zonder werk, grote stukken van ons land zijn ingepikt (…) Door de muur kunnen Israëli’s en Palestijnen elkaar niet meer ontmoeten, hoe kunnen we dan van en over elkaar leren? We moeten naar het buitenland om elkaar te ontmoeten.”

    Jeries Qumsieh uit Beit Sahour

  • “Als de muur niet wordt afgebroken zal er nooit vrede zijn. De muur verergert het lijden van de Palestijnen.”

    Abdallah Kamel uit Bethlehem

  • “Wij willen zij aan zij leven, Palestijnen en Israëli’s. In twee staten met een open grens. Vrede betekent dat we leven zonder barrières tussen ons in. Dat je naar de kust van tel Aviv kunt gaan en we de restaurants in Ramallah kunnen bezoeken zonder door controleposten in muren en hekken te hoeven.

    Een woordvoerder van de Israëlische vredesbeweging Gush-ShaloM

  • “Er zijn al zoveel vredespogingen gedaan; allemaal zijn ze op niets uitgelopen. Dan maar een afscheidingsmuur tussen de twee volken. Er zijn nu minder aanslagen. Ik vind wel dat de muur op Israëlisch grondgebied moet worden gebouwd.”

    Ophra, een Israëlische studente die in Amsterdam woont.

  • Noam uit Vardes Ganain in Israël vindt dat de afscheiding op sommige plekken door Palestijns gebied moet lopen. “In gebieden waar veel joden wonen, is dat in orde, in de andere gebieden niet.”

  • “Jammer genoeg is er zoveel haat en wantrouwen tussen de beide partijen gegroeid, dat de bouw van de afscheiding onvermijdelijk is. Beide partijen moeten ‘afkoelen’, het veiligheidshek is daarvoor een goed middel.”

    Barak Sharabi, advocaat in Tel Aviv

  • “De muur wordt gebouwd om mij en mijn buren uit elkaar te houden. Zodat ik ze niet meer als mensen zie. De media en de regering schilderen de Palestijnen af als een stelletje monsters.”

    Kerem Blumberg, een Israëlische vredesactivist.

 


 
groenelijnPalestina stond tot 1947 onder Brits bestuur. Daarna namen de Verenigde Naties het bestuur van het gebied over. De VN kwam met een plan om het gebied tussen joden en Palestijnen te verdelen. Hoewel de Palestijnen ver in de meerderheid waren, kregen de joden volgens het plan ruim de helft van Palestina. De Palestijnen wezen het plan af.

Op 15 mei 1948 riepen de joden de staat Israël uit. Toen brak er oorlog uit tussen Israël en zijn Arabische buurlanden en met de Palestijnen. Tijdens de oorlog veroverde Israël de Westelijke Jordaanoever op Jordanië en de Gazastrook op Egypte. De oorlog eindigde met een wapenstilstand. Israël trok zich uit de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook terug.

In 1949 kwam de VN met een nieuw voorstel om Palestina tussen de twee volken te verdelen. Hiertoe trok ze de Groene Lijn. Ook wilde de VN een eigen staat voor de Palestijnen.


De Groene lijn uit 1949 (donkergroen) en de gedemilitariseerde zones (lichtgroen)


In juni 1967 vond de Zesdaagse Oorlog plaats tussen Israël en zijn Arabische buurlanden. Israël veroverde de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem en hield die na de oorlog bezet.

Na deze oorlog nam de Veiligheidsraad van de VN Resolutie 242 aan. Hierin staat dat Israël zich moet terugtrekken uit de drie bezette gebieden. Ook moeten Israël en de Palestijnen in vreedzaam overleg met elkaar de grenzen tussen Israël en de Palestijnse gebieden vastleggen. Deze resolutie werd nooit uitgevoerd, ook niet nadat Israël en zijn buurlanden in 1973 opnieuw oorlog tegen elkaar voerden.

Bovendien vestigden zich steeds meer joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever en bouwde Israël de afscheiding rond de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever en tussen Oost- en West-Jeruzalem.

De VN kwam in het geweer tegen de bouw van de afscheidingen omdat daarmee rechten van Palestijnen worden geschonden. Dat deed de VN aan de hand van de volgende artikelen uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens:

  • Artikel 13: Je hebt het recht om te gaan en staan waar je wilt, in eigen land en in het buitenland.
  • Artikel 17: Je hebt het recht om dingen te bezitten en niemand mag die bezittingen zonder goede reden afpakken.
  • Artikel 22: Je hebt het recht om jezelf te ontwikkelen en te profiteren van de gunstige omstandigheden (werk, cultuur, sociale zorg) in je land.

In 2004 vroeg de Algemene Vergadering van de VN het Internationaal Gerechtshof om zijn mening te geven over de bouw van de afscheidingen. Het Hof bepaalde dat de bouw ervan in strijd is met het internationale recht en beriep zich op Artikel 53 van de 4e Conventie van Genève:

”Het onteigenen van land, huizen en andere bezittingen van ‘beschermde personen’ (= mensen die leven onder een bezetting) is verboden.”

De 'beschermde personen' zijn in dit geval Palestijnen die grond, huizen en andere bezittingen kwijtraken door de bouw van de afscheidingen.

Hierop nam de VN Resolutie ES-10 aan. Daarin wordt Israël opgeroepen om de afscheiding neer te halen waar die door de Westelijke Jordaanoever loopt. Israël legde de resolutie naast zich neer en beriep zich op het recht om zichzelf te verdedigen en de plicht om haar burgers te beschermen. Wel was de regering bereid om een stuk route van de afscheiding dat door de Westelijke Jordaanoever loopt te verleggen tot op of dichtbij de Groene Lijn.

 


 
Tot rond het begin van de westerse jaartelling woonden er joden in Palestina. Toen de daar wegtrokken, vestigden steeds meer Palestijnen zich in dit gebied. Die wonden daar al ruim 2.000 jaar toen vooral na de Tweede Wereldoorlog steeds meer joden naar dit gebied verhuisden. Die hebben in 1948 de staat Israël gesticht. Dat hebben ze gedaan omdat ze een plek wilden hebben waar ze zich beschermd kunnen voelen tegen discriminatie, vervolging en anti joods geweld. Maar ook omdat ze vinden dat het gebied hen toebehoort als zijnde door God aan hen gegeven. Deze claim leidde tot een conflict tussen Palestijnen en de burgers van Israël dat nog steeds niet is opgelost.

In deze les kunnen leerlingen nadenken over hoe dit conflict alsnog kan worden opgelost en wel op zodanige wijze dat beide volken met de oplossing in kunnen stemmen.

Plan van aanpak:
Voor deze les trekt u 1 uur uit.

U laat de klas de Youtube-VIDEO ‘Geschiedenis van Palestina’ zien.

Daarna deelt u de klas in zes werkgroepen in. Die onderzoeken het conflict tussen Palestijnen en Israëli’s is ontstaan toen de staat Israël werd gesticht.

Voor dit onderzoek ruimt u zo'n 30 minuten in.

  1. Een groep gaat na hoe het conflict is ontstaan(zie bron 1);
  2. Een groep gaat na waarom beide volken vanaf 1948 op voet van oorlog met elkaar staan (zie bron 2);
  3. Een groep gaat na hoe de Israëlische regering geweld van Palestijnse zijde probeerde in te dammen (zie bron 3);
  4. Een groep gaat na hoe het dagelijks leven is in de Gazastrook nadat die is afgegrendeld van Israël (zie bron 4);
  5. Een groep gaat na hoe het dagelijks leven is op de Westelijke Jordaanoever en in Jeruzalem nadat daar afscheidingen zijn gebouwd (zie bron 5);
  6. Een groep gaat na hoe de Verenigde Naties vanaf 1947 hebben geprobeerd om het conflict op te lossen (zie bron 6).

Daarna vaardigt elke werkgroep een lid af om deel te nemen aan een panel. Dat panel werkt een vredeplan uit waarmee het conflict de wereld uit geholpen kan worden.

Voor dit werk trekt u 20 minuten uit.

Lukt het niet om hierover tot overeenstemming te komen, dan zijn de panelleden in goed gezelschap. Ook doorgewinterde regeringsleiders,  andere politici en diplomaten hebben dat geprobeerd, zonder blijvend resultaat.

Extra informatie:
‘Israëlische Westoeverbarrière’ op https://nl.wikipedia.org/wiki/Isra%C3%ABlische_Westoeverbarri%C3%A8re
'Gazastrook’ op https://nl.wikipedia.org/wiki/Gazastrook.


Deze les past bij:

Kerndoel 36: De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen, en daarbij respectvol met kritiek om te gaan.

Kerndoel 39: De leerling leert een eenvoudig onderzoek uit te voeren naar een actueel maatschappelijk verschijnsel en de uitkomsten daarvan te presenteren.

Kerndoel 47: De leerling leert actuele spanningen en conflicten in de wereld te plaatsen tegen hun achtergrond, en leert daarbij de doorwerking ervan op individuen en samenleving (nationaal, Europees en internationaal), de grote onderlinge afhankelijkheid in de wereld, het belang van mensenrechten en de betekenis van internationale samenwerking te zien.

 


 

  • De leerlingen kunnen uitleggen waarom er vooral na de Tweede Wereldoorlog zowel Israëli’s als Palestijnen wonen in het gebied dat tot 1948 bekend stond onder de naam Palestina.
  • De leerlingen kunnen aangeven waarom zowel de Israëli’s als de Palestijnen menen dat ze recht hebben om in dit gebied te wonen.
  • De leerlingen kunnen uitleggen waarom de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook zijn afgegrendeld van Israël.
  • De leerlingen hebben gezien welke gevolgen dat heeft voor het dagelijks leven in deze gebieden en in Israël.
  • De leerlingen hebben gezien hoe de Verenigde Naties hebben geprobeerd om het conflict tussen deze volken dat na de Tweede Wereldoorlog is ontstaan, te helpen bijleggen.

 


 
De leerlingen hebben de opdracht in de les goed gemaakt als:

  • ze nagedacht hebben over hoe het conflict tussen de Palestijnen en de Israëli’s kan worden opgelost en geprobeerd hebben hierover een doordacht plan te maken waar beide volken het mee eens kunnen zijn
  • en ze respect hebben getoond voor elkaars mening.

* Brengt jouw affiche of collage jouw standpunt duidelijk over?
* Is jouw standpunt goed beargumenteerd? Heb je er een goed verhaal bij?
* Nodigen de tekst en de plaatjes van jouw pamflet lezers uit om het goed te lezen?

 

verwante lessen

Login Form