Opslag van CO2 - voor de docent: info

 
Als gevolg van uitstoot van CO2 door activiteiten van de mens is de aarde vanaf 1800 warmer geworden. Om te helpen voorkomen dat die opwarming de komende decennia steeds sneller gaat, kunnen we die uitstoot beperken en tot nul terugbrengen. Hiertoe hebben de lidstaten van de Verenigde Naties afspraken gemaakt, die zijn vastgelegd in het Klimaatverdrag van Parijs.

Kan ondergrondse opslag van CO2 van menselijke makelij (bijvoorbeeld uit gas- en kolengestookte krachtcentrales en fabrieken) hieraan bijdragen? En willen we dat ook, als dat technisch haalbaar blijkt te zijn?

Plan van aanpak:
Voor deze les trekt u 1 uur uit. Hiervan ruimt u de 30 minuten in voor bronnenonderzoek.

De resterende tijd gebruikt u om de leerlingen een petitie, pamflet of informatiefilmpje te laten maken.

U deelt de klas in groepen van drie in. Elke groep neemt de bronnen door. Aan de hand hiervan bepalen de leerlingen van elke groep of ze voor of tegen ondergrondse opslag van CO2 zijn, en waarom. Let er wel op dat niet alle groepen voor of tegen zijn.

Daarna maakt elke groep zijn petitie, pamflet of informatiefilmpje. Als iedereen klaar is, kijk u deze eindproducten na.

Enkele argumenten vóór de ondergrondse opslag van CO2:

  • Het compenseert voor een deel de uitstoot van CO2 door activiteiten van mensen en het helpt op die manier de opwarming van de aarde af te remmen.
  • Het helpt Nederland en andere landen hun doelstellingen te halen voor het beperken van de uitstoot van CO2 en zo de verplichtingen na te komen, die zijn vastgelegd in het Klimaatverdrag van Parijs uit 2015.
  • Het is veilig, en in het algemeen geldt dat hoe dieper de opslagruimte onder de grond zit en hoe dikker de ondoordringbare deklaag boven de opslagruimte, hoe kleiner de kans op lekkage is.

Enkele bezwaren tegen de ondergrondse opslag van CO2:

  • CO2 is in hoge concentraties gevaarlijk. Het is giftig en bovendien reuk- en kleurloos. Daardoor kan CO2 dat uit de grond weglekt en zich in kelders en op laaggelegen plekken ophoopt, onopgemerkt blijven, zodat mensen er onwel door kunnen worden.
  • Met ondergrondse opslaan van CO2 is nog weinig ervaring opgedaan. Hoe veilig het op langere termijn is, moet nog blijken. Een olieveld in Canada dat als opbergplek voor CO2 wordt gebruikt, is gaan lekken.
  • Ondergrondse opslag van CO2 zou bij mensen het idee kunnen wekken dat het niet langer urgent is om de uitstoot van CO2 terug te dringen door minder energie te gebruiken en/of door fossiele brandstoffen zo veel mogelijk te vervangen door klimaatvriendelijke energiebronnen als zon, wind en kernsplijting.
  • Het kost veel energie om CO2 uit rookgassen van krachtcentrales en fabrieken te halen. Bovendien kost het meer energie om CO2 van de bron naar de plek voor ondergrondse opslagplaats te brengen, naarmate de af te leggen afstand groter is.
  • Als het in de grond injecteren van CO2 als hulpmiddel wordt aangewend om aardolie of aardgas te winnen, draagt het weinig of niet bij aan de terugdringing van de uitstoot van CO2.

Een gedetailleerder lijst van bezwaren tegen ondergrondse opslag van CO2 is te vinden op http://www.co2ntramine.nl/informatie/informatie-over-ccs/vijftien-redenen-waarom-ondergrondse-co2-opslag-niet-mag-gebeuren/

Eindtermen voor HAVO:
Subdomein C2: Samenhangen en verschillen op aarde
7. De kandidaat kan met betrekking tot samenhangen en verschillen op aarde:
7a. Natuurlijke verschijnselen aan het aardoppervlak en in de atmosfeer beschrijven, herkennen en verklaren, rekening houdend met verschillende tijd- en ruimteschalen.
Het betreft:
7a 2. De betekenis van exogene krachten aan het aardoppervlak voor de vorming van het aardoppervlak.
7a 4. Het externe systeem aarde (lithosfeer, atmosfeer, hydrosfeer en de betekenis voor klimaatsystemen; inclusief luchtcirculatie en zeestromen)
7b. de betekenis van de landschapszones op aarde en de veranderingen hierin beschrijven, analyseren en aan elkaar relateren.
7b 2. Veranderingen in landschapszones door menselijke activiteiten.

Eindtermen voor VWO:
Domein C: Aarde
Subdomein C1: De aarde als natuurlijk systeem; samenhangen en diversiteit
5. De kandidaat kan met betrekking tot de aarde als natuurlijk systeem:
5a. de aarde als een uniek natuurlijk systeem beschrijven en deze kennis toepassen bij het analyseren van veranderingen aan het aardoppervlak op verschillende tijd- en ruimtetijdschalen;
5b. de kenmerken van landschapszones op aarde en de veranderingen hierin beschrijven, analyseren en aan elkaar relateren;
5c. de natuurlijke en landschappelijke kenmerken van een nader aan te wijzen fysisch-geografische macroregio in onderlinge samenhang en in relatie tot de samenlevingen in de betreffende macroregio analyseren.

 

verwante lessen

Login Form