Toen in maart 2020 steeds meer mensen in India Covid-19 kregen, ging het hele land in lockdown. Alle scholen moesten dicht. Op 15 oktober 2020 mochten de scholen van de federale regering weer open. Maar het is ook aan de regeringen van elke deelstaat om te bepalen wanneer de scholen in hun deelstaat weer open kunnen. In Bihar was dat op 15 november 2020.
Een Indiase school in non-Covid-tijden
Door de schoolsluiting is in Bihar (in het oosten van India) een oud probleem weer toegenomen, nadat het jarenlang afgenomen is: kinderarbeid. Volgens een landelijke wet (zie de bron ‘Noodzakelijk kwaad’) mogen kinderen tot 14 jaar niet werken. Wel zijn er enkele uitzonderingen op dit verbod. Zo mogen kinderen tot 14 jaar wel werk doen op de boerderij van hun ouders.
Tijdens de lockdown keerden talloze arbeiders, die uit Bihar vertrokken waren om in een andere deelstaat te werken, met hun familie terug naar Bihar. Veel van hun kinderen kwamen toen zonder onderwijs te zitten, omdat die niet werden geregistreerd om in Bihar naar school te kunnen gaan zodra de scholen weer open zouden zijn. Op grote schaal werden die kinderen geronseld om in een fabriek te gaan werken, met beloften op een hoog salaris en niet al te lange werktijden.
Al voordat in India de Covid-19-pandemie uitbrak, werd het verbod op kinderarbeid veelvuldig overtreden. 1,1 Miljoen kinderen waren in Bihar in 2011 aan het werk, 11% van het totaal aantal kinderen in India. In 2011 had Bihar 104 miljoen inwoners, 8% van de 1,21 miljard die heel India in dat jaar telde.
Tegelijkertijd is Bihar een van de armste deelstaten van India. Het gemiddelde inkomen per hoofd van de bevolking is er omgerekend 350 euro per jaar. Het nationale gemiddelde jaarinkomen is 1050 euro. Ook qua alfabetisering scoort Bihar onder het landelijk gemiddelde. Van alle inwoners van de deelstaat kan 61,8% lezen en schrijven. Landelijk is dat 72,9%. Daar komt nog bij dat minder vrouwen dan mannen kunnen lezen en schrijven in Bihar, bij vrouwen 51,5% en bij mannen 71,2%.
Puja Kumar (14) is een van de kinderen in Bihar die sinds maart niet meer naar school hebben gekund. Ze knipt en verzamelt helmgras dat als veevoer dient. hiermee verdient zij geld voor haar ouders en haar oudere broer. Dat geld kunnen ze goed gebruiken, omdat haar ouders hun werk op een boerderij in de buurt niet kunnen doen, want het land van die boerderij staat onder water door de zware regenval. De jaarlijkse regentijd in Bihar is namelijk nog niet voorbij.
Leraren geven lessen online en ook op televisie wordt onderwijs gegeven, maar Puja heeft er, net als veel van haar leeftijdgenoten geen profijt van. Als een familie al een smartphone heeft, moet die vaak worden gedeeld door alle leden van de familie. Puja heeft er geen en kan ook geen lessen volgen op televisie. Daarom geeft ze zichzelf les met hulp van haar broer door haar schoolboeken door te nemen.
Ook leraren zitten in hun maag met de schoolsluiting. Op de school in Madhaul waar Puja altijd naartoe ging, zijn vijf leraren toch aan het werk, voor zover er wat te doen is. De school is van de overheid, dus moeten zijn leraren de helft van de tijd aanwezig zijn. Dat is verplicht voor alle leraren van overheidsscholen.
De leraren van de school van Puja brengen hun tijd in het schoolgebouw door met administratief werk, iets waar ze lang niet alle tijd mee kunnen vullen. Aan online lesgeven doen ze niet. ”Daar was geen initiatief voor. De leerlingen moeten het zelf doen.” zegt Sinha, een van de leraren.
Een andere leraar heeft wel geprobeerd om aan online onderwijs te doen. Hij is in verschillende dorpen geweest om dat voor elkaar te krijgen. Maar de ouders van de leerlingen aan wie hij online les wilde geven, waren nooit thuis of namen hem niet serieus. Hij vindt de schoolsluiting een ramp voor de leerlingen. “Maar”, verzucht hij, “wat kunnen we doen?”
Naar: ‘Scholen dicht, iedereen weer aan het werk’, door Eva Oude Elferink, in NRC-Handelsblad van 14 en 15 november 2020
Ook in welvarende landen als Nederland moesten scholen in 2020 tijdelijk dicht vanwege een lockdown om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Weliswaar kon je online les krijgen zolang de scholen dicht waren, maar toch: wat gaat er boven een plek waar je niet alleen les krijgt, maar waar je met leeftijdgenoten samen bent en interessante dingen met elkaar doet? Als je hebt gemerkt dat je het niet kan missen, ook niet voor een paar maanden, heb je alle opvoedings- en onderwijsdeskundigen aan je zijde. Die zijn het er allemaal over eens dat naar school gaan belangrijk is voor je leven nu en straks.