LEERMIDDELEN TOP VIJF: HONGER & DE HOORN

• Geld geven, helpt dat?
• Je ziet het in Ethiopië
• Mag het ietsje meer zijn?
• Mijn dagen in Ethiopië
• Van voedselhulp naar voedselzekerheid

trefwoorden:	ontwikkelingssamenwerking, kleinschalige ontwikkeling, beeldvorming, Bangladesh, Ethiopië, Mexico
onderwijstype:	basisvorming
leeftijd:	12 13 14 15
vakken:	aardrijkskunde
kerndoelen:	aardrijkskunde A1, A2, E16, E17
werkvormen:	voordrachtsvormen, onderzoeken/experimenteren, informatieverwerving en -verwerking

STERKE PUNTEN
* handzaam katern, makkelijk in te passen in de lessen aardrijkskunde

ZWAKKE PUNTEN
* te gecomprimeerd: te veel onderwerpen/begrippen in te weinig tekst

WAARDERING
Inhoud: ****
Didaktiek: ***

INHOUD
'Geld geven, helpt dat?', katern voor aardrijkskunde in de basisvorming, bestaat uit vier pagina's informatie voor de docent en negen leerlingenpagina's. In de eerste les komt de verandering in beeldvorming rond de Derde Wereld aan de orde: van achtergebleven gebieden naar 'het Zuiden', van hulp naar samenwerking, het Noorden versus het Zuiden, van grootschalige hulp naar kleinschalige projecten. De tekst is erg gecomprimeerd; in een paar zinnen komen wel erg veel zaken aan de orde. De tweede les is exemplarisch: er wordt een land besproken waar men een eigen aanpak van de problemen heeft gekozen. U kunt daarbij kiezen uit Bangladesh [hulporganisatie BRAC], Ethiopië [krediet en vrouwenvakschool] of Mexico [breed hulpprogramma voor straatkinderen]. Het geheel vindt zijn afsluiting in een leerlingen-onderzoek naar de betrokkenheid van gezinnen en scholen bij ontwikkelingssamenwerking.

BESTELGEGEVENS
Unicef, Postbus 30603, 2500 GP Den Haag, 070-3339333, fl. 50,-

trefwoorden:	muziek, cultuur, kind, dagelijks leven, Ethiopië
onderwijstype:	basisonderwijs
leeftijd:	4 5 6 7 8 9 10 11 12
vakken:	(aardrijkskunde, geestelijke stromingen, tekenen en handvaardigheid, muziek)
kerndoelen:	(aardrijkskunde B2d; geestelijke stromingen 1; tekenen en handvaardigheid C4; muziek A2,E8)
werkvormen:	voordrachtsvormen, gespreksvormen, informatieverwerving en -verwerking, spel- of expressievormen, actievoeren/handelen

STERKE PUNTEN
* doorbreekt armoede-beeld en geeft ruimte aan de rijke cultuur van Ethiopië
* benadrukt belang van het leveren van een eigen bijdrage

WAARDERING
Inhoud: *****
Didaktiek: *****

INHOUD
Het lespakket 'Je ziet het in Ethiopië' is het eerste deel van de reeks 'Kinderen maken de toekomst'. Dit deel gaat in op Ethiopië en laat zien hoe kinderen zelfstandig een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van hun land. Het lesmateriaal bestaat uit een docentenhandleiding, een katern voor de groepen 1 tot en met 4 en een katern voor de groepen 5 tot en met 8. De docentenhandleiding biedt korte beschrijvingen van de geschiedenis, de fase van ontwikkeling en geografie van Ethiopië. De leerlingenkaternen beginnen met een verhaal en gaan vervolgens in op het leven en de cultuur in Afrika, kinderen en hun bijdrage aan de ontwikkeling van hun land. Aan het eind van elk katern zijn kopieerbare werkbladen opgenomen. De opdrachten voor de informatieverwerking zijn behalve talrijk zeer divers en niveau-gedifferentieerd.

BESTELGEGEVENS
Novib, Postbus 30919, 2500 GX Den Haag, 070-3421777, f 50,-

trefwoorden:	honger, voeding, Ethiopië, Sri Lanka
onderwijstype:	basisvorming
leeftijd:	12 13 14 15
vakken:	aardrijkskunde, biologie aardrijkskunde
kerndoelen:	(aardrijkskunde E16, biologie 24)
werkvormen:	gesprekvormen, voordrachtsvormen, informatieverwerving en -verwerking, actievoeren/handelen

STERKE PUNTEN
* helder beeld van de voedselsituatie in de twee landen

ZWAKKE PUNTEN
* De verwerking is bijna uitsluitend gericht op fondswerving

WAARDERING
Inhoud: ****
Didaktiek: ****

INHOUD
Unicef organiseert ieder jaar een 'nationale scholenaktie' met als doel jongeren in het voortgezet onderwijs op een actieve manier te betrekken bij de problemen van ontwikkelingslanden en het werk van Unicef. Het thema van schooljaar 1997/1998 is 'Mag het ietsje meer zijn? Recht op voeding'. Het bijhorende materiaal bestaat uit een leerlingenkrant op A 3-formaat van 8 pagina's, een actiewijzer voor de leerkracht, een informatieve video en diaserie over Sri Lanka en een affiche. De krant bevat een keur aan artikeltjes over (onder)voeding in Ethiopië en Sri Lanka, met nadruk op het dagelijks leven. De actiewijzer bevat aanvullende achtergrondinformatie en veel tips voor het organiseren van voorlichtings- en fondswervende activiteiten binnen en buiten de eigen school.

BESTELGEGEVENS
Unicef, Postbus 30603, 2500 GP Den Haag, 070-3339333

trefwoorden:	Ethiopië, culturele integratie, spel, inheems volk
onderwijstype:	basisonderwijs, basisvorming
leeftijd:	10 11 12 13 14 15
vakken:	bo: oriëntatie op mens en wereld, kunstzinnige oriëntatie; vo: aardrijkskunde, verzorging, geschiedenis, muziek, godsdienst
kerndoelen:	bo: oriëntatie op mens en wereld B8, 9, 10; kunstzinnige oriëntatie A, B, C, D; vo: aardrijkskunde G22, A, E verzorging A13, A15
werkvormen:	voordrachtsvormen, onderzoeken/experimenteren, informatieverwerving en -verwerking, spel- of expressievormen

STERKE PUNTEN
* de video geeft een goede indruk van het leven in de Hamar
* de informatie wordt op een zeer gevarieerde manier gebracht

WAARDERING
Inhoud: ****
Didaktiek: ****

INHOUD
In dit lespakket staat het verhaal van een Europees meisje, Kaira genaamd, centraal. Tot haar derde levensjaar woonde Kaira bij de Hamar, een kleine bevolkingsgroep in Ethiopië en daarna verhuisde ze met haar familie naar Engeland. Op haar elfde keert ze echter voor een jaar terug naar de Hamar om haar oude vrienden weer te zien. Het lespakket en de video geven een uitstekend beeld van het dagelijks leven bij de Hamar. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer gedragsvormen binnen de Hamar, eetgewoonten, manier van kleden en zang. Tevens wordt er nadruk gelegd op het aspect van tolerantie; het verhaal over de Hamar kan kinderen helpen om te leren dat er verschillende rituelen en gedragsvormen in de wereld bestaan die allemaal zinvol zijn binnen een bepaalde samenleving. De handleiding geeft suggesties voor twee verschillende opzetten van twee lesuren. Bij de ene opzet staat de aardrijkskundige benadering centraal; bij de andere een benadering vanuit verzorging of een projectmiddag in het basisonderwijs.

BESTELGEGEVENS
NIAM TMS, Antwoordnummer 97007, 2509 Den Haag, fl. 60,- incl. porto

trefwoorden:	voedsel, honger, import, export, voedselproductie, ontbossing, veeteelt, grondstof, noodhulp, buitenlandse schuld, voedselvoorziening, ontwikkelingsbank
onderwijstype:	basisvorming, mavo, havo, vwo
leeftijd:	12 13 14 15 16 17 18
vakken:	aardrijkskunde, geschiedenis en staatsinrichting, verzorging, economie
kerndoelen:	[aardrijkskunde A1, E14, E16, E17, geschiedenis B2, verzorging C17, economie D16]
werkvormen:	voordrachtsvormen, gespreksvormen, onderzoeken/experimenteren, informatieverwerving en -verwerking, spel- of expressievormen, actievoeren/handelen

STERKE PUNTEN
* een shortlist bij de uitzendingen maakt het opzoeken van onderwerpen makkelijk
* de inleefopdrachten zijn uitdagend en motiverend om mee te werken

ZWAKKE PUNTEN
* het pakket vergt veel voorbereiding
* de relatie tussen tekst en afbeelding is niet altijd even duidelijk

WAARDERING
Inhoud: ****
Didaktiek: ***

INHOUD
'Van voedselhulp naar voedselzekerheid' bestaat uit 6 delen. Deel 1 geeft achtergrondinformatie over de voedselonveiligheid in de wereld. Deel 2 en deel 3 zijn bedoeld voor de onderbouw en gaan in op eigen eetgewoontes van leerlingen en hen vertrouwde beelden van hongersnoden en voedselhulp. Deel 4 beschrijft hoe je in de bovenbouw op zoek kunt gaan naar de 'hongermakers', de oorzaken van voedseltekorten. Deel 5 bestaat uit ondersteunend materiaal als foto's, krantenartikelen en een samenvatting van de de schooltelevisie-reeks 'Voedselzekerheid'. Deze is vooral bedoeld voor leerlingen van 15 jaar en ouder. In deel 6 komt een aantal inlevingsactiviteiten aan bod. Deze activiteiten zijn toe te passen op alle doelgroepen van het secundair onderwijs.

BESTELGEGEVENS
NCOS, Vlasfabriekstraat 11, 1060 Brussel, België, 00-3225392620, 295 Bfr.