Oplossingen

Noodhulp
In een noodsituatie moet natuurlijk meteen geholpen worden. Als een land getroffen wordt door oorlog of een natuurramp moet er direct hulp verleend worden. In de westerse wereld worden regelmatig grote campagnes op radio en tv gehouden om geld in te zamelen waarmee hulpgoederen en medicijnen gekocht kunnen worden. In Nederland werken de hulporganisaties samen via giro 555.


Openingspagina van de website http://www.giro555.nl ten tijde van de ramp in Darfur (Soedan - 2004)

Hulporganisaties gaan aan de slag en delen levensmiddelen, dekens en tenten en geneesmiddelen uit. We noemen deze vorm van hulp ook wel noodhulp. Hulp om de ergste nood te lenigen.

Noodhulp kun je ook omschrijven als het geven van hulp gericht op de primaire levensbehoeften: voedsel, opvang en onderdak. Noodhulp heeft voordelen voor de directe slachtoffers: ze worden gered van de hongerdood, ze worden gered van de verdrinkingsdood bij een overstroming, ze worden opgevangen in een vluchtelingenkamp als ze voor een oorlog op de vlucht hebben moeten slaan.


* Dit hangt van de situatie af: een waterput lost het probleem van vervuiling niet op, maar kan langdurige hulp bieden mits onderhoud ook goed geregeld is.
** Medicijnen voor aids maken je niet direct beter, zijn geen korte-termijn-oplossing en worden daarom niet als noodhulp gezien.


Noodhulp is geen oplossing voor langdurige problemen van armoede en honger. Noodhulp heeft ook nadelen: als een noodhulporganisatie gratis voedsel uitdeelt, kan de boer zijn landbouwproducten niet meer op de lokale markt verkopen.

Andersoortige maatregelen zijn daarom nodig om de wereld voorgoed van honger te verlossen:


Structurele hulp
Altijd maar weer slechte berichten uit Afrika: droogte, misoogsten, honger, grote sterfte, vooral onder kinderen. Je vraagt je af of het er niet gewoon bij hoort. In sommige streken valt nu eenmaal minder regen en is het gevaar dat oogsten mislukken groter. Of zijn er toch maatregelen te treffen om de risico's te verkleinen? We hoeven niet bij de pakken neer te zitten. Hieronder staan enkele mogelijke 'oplossingen' die we rekenen tot structurele hulp *

* Structurele hulp is hulp die lange-termijnoplossingen biedt en die moet voorkomen dat er (weer) noodsituaties ontstaan.


Technische mogelijkheden

    Tijdige waarschuwing
    Weerkundigen kunnen maanden van tevoren waarschuwen voor droogte in Afrika. Als daardoor de oogst (deels) mislukt kan ook ruim van tevoren vastgesteld worden hoeveel voedsel moet worden aangevoerd om ondervoeding en hongersnood te voorkomen.

      In 2002 waarschuwde het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties (WFP) voor een hongersnood in een aantal landen in zuidelijk Afrika en voor een dreigende hongersnood in Ethiopië en Eritrea in de hoorn van Afrika. Dankzij deze vroegtijdige waarschuwing en de tijdige levering van honderdduizenden tonnen voedsel is toen een voedselramp met vele doden voorkomen. James Morris, het hoofd van het WFP, meldde dit tijdens een persconferentie op 29 januari 2003.
      "De wereld heeft goed gereageerd na onze eerste oproepen in september vorig jaar. Er is ontzettend veel werk te doen, maar we zijn nu in een positie dat we kunnen voorkomen dat de huidige crisis een langdurige tragedie wordt", aldus Morris.

    Beter vervoer
    Meer en betere wegen maken het voor boeren in afgelegen gebieden makkelijker om hun producten naar markten te brengen. Ook wordt het makkelijker om dingen die ze nodig hebben aan te voeren. Bovendien kunnen bij dreigende hongersnood snel grote hoeveelheden hulpgoederen naar het getroffen gebied worden gebracht.

    Voorkomen van overbegrazing
    Door niet te veel dieren op één bepaald stuk terrein te laten grazen, is te voorkomen dat de begroeiing onherstelbaar vernield wordt. Vooral in de droge tijd kan overbegrazing fataal zijn voor de plantengroei. Geiten en schapen tasten begroeiing minder aan dan koeien doordat ze bij het grazen her en der wat gras en bladeren vreten terwijl koeien telkens een stukje terrein helemaal afgrazen.


    Voorkomen van bodemerosie
    Door herbebossing in bergachtige gebieden wordt de vruchtbare toplaag van de bodem niet door regenwater weggespoeld. Aanplant van droogtebestendige grassen vermindert of voorkomt winderosie in droge gebieden. Op die manier kunnen terreinen gebruikt worden die door erosie onbruikbaar zijn geworden.

    Opvangen en vasthouden van (regen)water
    Rondom meren, bronnen, putten en birkeds (ondergrondse spaarbassins van cement) worden akkers bevloeid of ze dienen als drinkplaatsen voor vee. In berggebieden legt men langs rivieren spaarbekkens aan voor irrigatie maar dat werkt alleen goed zolang het tijdens de regentijd voldoende regent.


    Opslag van regenwater in speciale tanks in Nepal

    Boren naar water
    In sommige gebieden zitten diep onder de grond aquifers, lagen gesteente met water erin. Via boorputten kan dat water worden opgepompt.

    Hogere voedselproductie
    Exportgewassen (zoals koffie) moeten (deels) plaats maken voor gewassen voor binnenlands gebruik (zoals granen). Verbeterde gewassen en gebruik van mest verhogen de productie ook.

    Duurzaamheid
    Om ervoor te zorgen dat ook toekomende generaties kunnen leven van de landbouw mag de boden niet uitgeput en vervuild raken. Dat kan door de aanwending van natuurlijke meststoffen, door afwisselend of door elkaar verscheidene gewassen te verbouwen en door akkers af en toe braak te laten liggen. Ook dienen (meer) insecten en andere biologische bestrijdingsmiddelen te worden gebruikt en minder chemische middelen.



Politieke oplossingen

    Bijleggen van conflicten
    Oorlogvoering kost veel geld, vernielt wegen en andere voorzieningen en maakt sommige gebieden te gevaarlijk voor hulpverleners en ontwikkelingswerkers om in te werken. Het oplossen van bestaande conflicten is dan ook onontbeerlijk voor werken aan voedselzekerheid (= de zekerheid dat er voor iedereen voldoende voedsel van goede kwaliteit is).

    Ander werk voor boeren
    Mensen die uitsluitend van de landbouw leven zijn na een misoogst vaak straatarm. Ontwikkelingswerkers bouwen samen met boeren fabrieken en ateliers waar ze (ook) op andere manieren de kost kunnen verdienen.

    Kwijtschelding van schulden
    Landen in de Hoorn van Afrika hebben grote schulden aan het buitenland die ze nauwelijks of niet kunnen afbetalen. Kwijtschelding van (een deel) van die schulden helpt hen minder afhankelijk te worden van de verbouw van exportgewassen zodat ze meer voedsel voor eigen gebruik kunnen maken.

    Eerlijke handel
    Boeren en arbeiders moeten hun producten aan handelshuizen kunnen verkopen tegen goede prijzen zodat ze van de opbrengst rond kunnen komen. Ook moeten rijke landen niet langer die producten met hoge invoerrechten of op enige andere wijze van hun binnenlandse markten weren.