|
Oorzaken van moedersterfte
Terwijl de Verenigde Naties op andere gebieden die met de millenniumdoelstellingen te maken hebben (armoede, honger, kindersterfte, onderwijs) vooruitgang boekt, gebeurt dat op het terrein van moedersterfte niet: "De sterfte tijdens zwangerschap en bevalling is het enige gebied waarover we ons ernstig zorgen maken", zegt VN-woordvoerder Thoraya Obaid, "er is nauwelijks verbetering." Elke minuut sterft ergens ter wereld een vrouw ten gevolge van een zwangerschap of bevalling, meestal aan oorzaken die makkelijk te voorkomen zijn.
Directe en indirecte oorzaken
Driekwart van alle sterfgevallen komt van vijf directe oorzaken:
- Bloeding
- Bloedvergiftiging
- Onveilige abortus
- Moeilijke bevalling
- Hoge bloeddruk
De andere 25% is te wijten aan omstandigheden die in combinatie met een zwangerschap fatale gevolgen kunnen hebben: malaria bijvoorbeeld, of bloedarmoede of aids.
Gebrek aan keuzevrijheid
Volgens de VN zouden veel problemen voorkomen kunnen worden als vrouwen kunnen kiezen wanneer en hoeveel kinderen ze willen hebben. "Voorbehoedmiddelen kunnen in dit verband wonderen doen. Er zullen minder tienerzwangerschappen* zijn, vrouwen worden niet te snel achter elkaar zwanger. En vrouwen hoeven geen kinderen meer te krijgen op latere leeftijd*, als er meer kans is op complicaties", aldus de VN-woordvoerder. Te veel vrouwen hebben geen toegang tot voorbehoedsmiddelen als de pil of het condoom.
* jonge moeders (15-19 jaar) en oudere moeders (boven de 35 jaar) lopen een groter risico op complicaties dan andere moeders; ook kinderen lopen groter gevaar tijdens een bevalling.
Een gezin met hun acht kinderen; de ouders zijn nog jong,
de kans is groot dat er nog meer kinderen komen
Lage status
Moedersterfte heeft ook te maken met de lage status die vrouwen hebben. Als ze medische hulp nodig hebben, worden ze vaak te laat naar een ziekenhuis gebracht of ze kunnen er helemaal niet komen. Ziekenhuisbezoek kost geld en gezinnen geven eerder geld uit voor mannen dan voor vrouwen, zelfs als de vrouw zwanger is (in veel gezinnen moet de man eerst toestemming geven; vaak krijgt een vrouw die toestemming niet of te laat).
Pubertijd
De basis voor moedersterfte ligt vaak al in de pubertijd. Meisjes die een groeiachterstand oplopen door ondervoeding, zijn later kwetsbaarder voor moeilijkheden bij de bevalling. De risico's worden nog groter als ze als kind besneden zijn.
Gebrek aan medische hulp
Eigenlijk zou er bij iedere bevalling een dokter of vroedvrouw aanwezig moeten zijn. Maar bij de helft van alle geboortes wereldwijd is geen getraind medisch personeel aanwezig. Als er dan iets mis gaat, komt medische hulp vaak te laat of helemaal niet.
In Latijns Amerika waar in meer dan 80% een dokter bij een bevalling aanwezig is, is de moedersterfte veel lager dan in Afrika waar in maar 40% van alle bevallingen medische hulp aanwezig is.
Abortus
Veel vrouwen gaan dood na het ondergaan van een onveilige abortus. Ze sterven door complicaties als bloedingen; soms bloeden ze letterlijk dood. Abortus is in veel landen verboden, maar in 'achterkamertjes' gebeurt het toch. Verandering van wetten kan onveilige abortus voorkomen, maar veel organisaties en politici verzetten zich daartegen.
Armoede
Veel van bovenstaande redenen hebben te maken met armoede, zowel van afzonderlijke landen als van mensen individueel.
Als je in Nederland als vrouw een kind moet krijgen, word je geholpen door een voedvrouw of ga je bevallen in een ziekenhuis. Als er complicties zijn, lig je als het moet binnen het uur op de operatietafel.
De landen van de Derde Wereld, ook wel arme landen genoemd, hebben vaak het geld niet om zo'n goede gezondheidszorg erop na te houden. Baby's worden maar in de helft van de gevallen ter wereld geholpen door een voedvrouw of door een arts in een ziekenhuis. En zelfs als je het geluk hebt dat je naar een ziekenhuis kunt gaan, beschikt die niet over zulke goede apparatuur als in het Westen. Bij complicaties gaat het dan ook eerder mis, al was het maar omdat de afstand tot een ziekenhuis vaak véél groter is dan in Nederland.
In de Derde Wereld wonen ook rijke mensen, maar het grootste deel van de bevolking is toch echt arm. Miljoenen mensen in de Derde Wereld moeten rondkomen van minder dan een euro per dag. Dat is bijna altijd te weinig om er fatsoenlijk van te kunnen leven; medicijnen (bijvoorbeeld tegen hoe bloeddruk) en ziekenhuisbezoek zijn duur, waardoor moeders vaak te laat medische hulp krijgen.
- Meer over armoede kun je lezen op de speciale webstek voor het VMBO-sectorwerkstuk over armoede.
|
