Albanië

Oppervlakte:
28.748 km2

Bevolking:
3,544,808

Geloof:
Moslim 70%,
Albaans Orthodox 20%,
Rooms Katholiek 10%
 

1 – Waar draait het om?
2 – Welke partijen?
3 – Chronologie
4 – Conflictbemiddeling
5 – Rondom conflicten
6 – Vooruitzichten
7 – Meer informatie op Internet

Waar draait het om?

50 jaar lang heeft het land geleefd onder een despotisch naoorlogse dictatuur. Na de val van het communisme in 1991, probeert het land een radicale omslag te maken door hervormingen door te voeren in politieke en sociale zin. Dit pakt zo slecht uit, dat in 1997 het hele systeem instort. Bij rellen worden 2000 mensen gedood. Deze rellen zijn veroorzaakt door de economische ramp die is ontstaan uit een door de regering gesteund pyramide investeringsplan. Dit plan, bedoeld om de economie een opwaartse duw te geven luidt het failliet van het land in. De opstanden worden zo hevig dat de overheid hardhandig ingrijpt en militairen inzet.

Als Albanië in 1991 haar deuren naar de buitenwereld opent, zien we een land dat veel armoede kent. Dit is enerzijds veroorzaakt door de bovenmatige investering in militaire middelen en anderzijds in de afgelegen ligging van het land. In 1990 woont nog 64% van de Albaniërs op het platteland. De teloorgang van het communistische regime doet allerlei lang verborgen, onderdrukte spanningen aan de oppervlakte komen. Als in 1997 het geweld toeneemt, schrijft de pers dit toe aan oude traditionele overeenkomsten en aan de kloof tussen noord en zuid, tussen het platteland en de stad, tussen hoog- en de laaglanden. Maar belangrijker nog dan deze verschillen zijn de fouten en tegenstrijdige beslissingen die de regering neemt in deze economische en politieke overgangsfase.

Welke partijen zijn betrokken bij het conflict?

Hoxha – 1908 – 1985 CP, Communistische Partij

Regeert het land met ijzeren, communistische, greep en brengt het land in groot isolement en armoede. Hoxha is een groot bewonderaar van Stalin en imiteert zijn ideeën, waarvan onteigening van land en moord en doodslag op tegenstanders de meest voorkomende zijn.

De DP, Democratic Party
Deze politieke partij probeert het pyramide investeringsplan populair te maken bij de bevolking. Door investeringen in bedrijven zou men rentes van 10 tot 25% kunnen ontvangen.

Ongeveer 1/5 e van de bevolking investeert hun spaarcenten in deze plannen. Sommigen verkopen zelfs hun huis om op deze manier meer te kunnen investeren en sneller rijk te worden. Ook Albanese emigranten sturen geld naar huis om te investeren.

Sali Berisha; DP 1992 – 1997
1 e gekozen niet communistische Albanese president. Afgezet na het echec met de piramide investeringen.

Alfred Moisiu: president van Albanië 2002 – 2004

Chronologie van het conflict

Albanië heeft een lange geschiedenis van onderdrukking en isolatie gekend. Het is in de loop der eeuwen overheersd door Romeinen, Turken, Duitsers, Russen. Na de tweede wereldoorlog heeft een communistische dictatuur het land enkele decennia van de buitenwereld afgesloten.

1946-1991
Communistisch regime, tot 1985 onder leiding van Hoxha, na zijn dood opgevolgd door Ramiz Alia. Na de van van de muur neemt ook de druk op het Albaanse regime toe.

1990 – 1992
Anarchie. Politiek geweld en sociale wanorde gevolgd door verkiezingen in 1996 die niet erkend worden door onafhankelijke waarnemers.

1996-1997
Ineenstorting Albanië na het piramide-avontuur.

1998- 1999
Het Kosovo (Joegoslavië) conflict brengt een nieuwe crisis door de grote aantallen Joegoslavische vluchtelingen (460.000) die naar het land komen. Tegen het eind van 1999 keren de meeste weer terug naar Kosovo.

2004
De economische positie is nog steeds erg zwak. Het land hoort tot de armste van Europa. Hoewel er ook wat positieve geluiden zijn. De verkiezingen van 1997 zijn eerlijk. De bevolking ijvert voor een ombudsman voor humanitaire zaken, die ook wordt aangesteld..

De regering verruimt de vrijheid van meningsuiting via de media. Staatstelevisie en radio gaan betere informatie verschaffen met betrekking tot het nieuws.

In 2000 worden plaatselijke verkiezingen gehouden, die redelijk verlopen. Bij de landelijke verkiezingen in 2001 wordt in 40% van de kiesdistricten gefraudeerd. De winnaar is de zittende SP, de socialistische partij. De Democratische Partij, de oppositiepartij, boycot de regering. Het lijkt er op dat de beide politieke partijen elkaar nooit zullen accepteren. In de loop der tijd volgen er moorden en verdwijningen die men aan elkaar toeschrijft. De Albanezen zelf zijn slecht politiek bewust en maken vaak meer de keus uit loyaliteit naar een partij dan op ideologische basis.

Conflictbemiddeling

De rol van de internationale gemeenschap is cruciaal in een land dat de laatste tien jaar negen regeringen heeft gehad en waarin de politieke spanningen gevaarlijke hoogtes bereiken.

Na 1991 is het land lid geworden van de internationale gemeenschap. Van de OSCE, de Europese Raad en onlangs van de WTO, wereldhandelsorganisatie. De Europese Unie ziet Albanië als een potentiële kandidaat en heeft een commissie ingesteld om de voorbereiding hiertoe actief aan te pakken.

Momenteel zijn tussen de 400 en 800 NGO´s, non governemental organisations werkzaam in het land, waarvan 200 actief. De jongeren en vrouwenorganisaties zijn het meest actief. Naast de advocatuur en onderwijs. Spanningen zijn er wel tussen de plaatselijke NGO’s en de internationale. Deze laatste willen in de ogen van Albaniërs teveel de dienst uitmaken.

De OSCE is de laatste jaren de meest actieve organisatie geweest in Albanië. Hoofddoel is adviseren en assisteren van de overheid om de democratische beginselen voor elkaar te krijgen. Vrijheid van pers, humanitaire rechten en het voorbereiden en begeleiden van verkiezingen.

Diverse conflictpreventieprogramma’s, zoals ontwapening voor ontwikkelingsprogramma’s en NEWS, National Early Warning System, proberen hun steentje bij te dragen aan de vrede en ontwikkeling van het land.

Rondom conflicten

Een tiental jaren na de val van het communisme en na de nationale crisis in 1997 zit Albanië nog steeds gevangen in een overgangsfase. Het land zoekt naar een uitweg uit haar diepe economische, sociale en politieke situatie zonder dat zij hiertoe een duidelijk beleid heeft.

De traumatische overgang van het communisme naar een economische markt vol van criminaliteit bevordert het sociale conflict. Op het platteland zijn de meeste conflicten over de rechten op land en water. Na de afschaffing van de collectivisatie in 1994 doen eigenaren een beroep op hun vroegere rechten op het land. In de stad ontstaan conflicten door overbevolking.

Plaatselijke NGO’s zien hun uitsluiting als een grote bron van conflicten. Zij vinden dat de programma’s die door de Wereld Bank, de EU en andere internationale bureau’s zijn ingesteld, niet tegemoetkomen aan de behoeftes van de bevolking. Daarnaast is het zo dat een groot deel van de Albanese middenklasse en de meeste intelectuelen het land hebben verlaten, zodat het moeilijk is een stabiele, economische factor in het land te creeëren.

Vooruitzichten

Albanië blijft het meest achtergebleven land in Europa op het gebied van economische, sociale en maatschappelijke ontwikkeling. Vergelijkbaar met de armste en door oorlog meest verscheurde gebieden in de wereld. De bevolking heeft gemengde gevoelens over het verleden en de toekomst. De meest gevoelige onderwerpen zijn inkomen en criminaliteit. Politiek gezien steunen de Albaniërs een sterk leger en politiemacht en hebben zij weinig vertrouwen in de politiek.

Op de lange termijn is de stabiliteit van Albanië niet verzekerd.

Voor een groot deel is deze afhankelijk van voortdurende investeringen van buitenlandse krachten en instellingen en de voorwaarden die hieraan gesteld worden.

Tot slot moeten de krachten gericht worden op het herstellen van de Albanese politiek. Weg van de huidige situatie van permanente confrontatie en uit de weg gaan van het debat.

De Albaniërs zelf moeten om een sterke staat te krijgen los komen van hun loyaliteit aan personen en behoren meer te kijken naar democratische waarden en aan het volk rekenschap verschuldigde politieke instellingen.

Tirana ; hoofdstad van Albanië

Meer informatie op Internet:   

Het laatste nieuws over Albanië: