In juli 2022 bezocht paus Franciscus enkele plaatsen in Canada. Hij betuigde namens de Rooms-Katholieke Kerk spijt en maakte excuses voor wat er in de 19e en 20e eeuw is gebeurd met kinderen uit gezinnen van Inuit of van andere natives. Natives werden ook wel First Nations worden genoemd, en nog eerder Indianen.
Die kinderen werden gedwongen zich aan te passen aan de heersende cultuur en godsdienst in Canada. Dat zijn de culturen van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, de voormalige kolonisatoren van het land.
In deze les ontdekken de leerlingen hoe die gedwongen assimilatie van de kinderen in zijn werk ging, en welke rol de Rooms-Katholieke en andere kerken hierin speelden.
Plan van aanpak
Voor deze les trekt u twee lesuren uit.
Eerst laat u de leerlingen de video zien in Bron: Spijt. Trek er enkele minuten voor uit.
Daarna laat u de leerlingen in vier groepen de overige bronnen doornemen. Neem eerst samen met de leerlingen de onderzoeksvragen in Opdracht door. Daarmee gaan de leerlingen aan de slag.
Het is belangrijk dat de leerlingen aantekeningen maken van de antwoorden die ze vinden op de vragen van de opdracht. Die hebben ze weer nodig voor het verslag wat ze in het tweede lesuur gaan maken. U trekt voor deze groepsactiviteit het eerste lesuur uit.
In het tweede lesuur maken de leerlingen hun verslag.
Iedere groep krijgt daarbij een van de volgende thema’s toegewezen:
- Cultuur en godsdienst van de Inuit en de First Nations;
- Geschiedenis van de Inuit en de First Nations;
- Residential schools (kostscholen voor kinderen van Inuit en First Nations)
- Maatschappelijke positie van de Inuit en First Nations in Canada (kunnen ze nu voortaan leven als volwaardige Canadese burgers, net als hun witte landgenoten?)
Uitwerking
Oorspronkelijk woonden in het huidige Canada de Inuit en de First Nations, ook wel Indianen genoemd. Die hadden hun eigen cultuur, godsdienst, taal, gebruiken en tradities. Vanaf de 16e eeuw vestigden steeds meer Fransen, Britten en andere Europeanen zich in Canada. Die brachten hun eigen cultuur, godsdienst, taal, gebruiken en tradities mee.
Gaandeweg werd de cultuur van deze immigranten dominant, zeker toen Canada een Brits en Frans koloniaal bestuur had. Canadezen van Europese komaf beschouwden de Inuit en de First Nations als onbeschaafd en hun cultuur als minderwaardig vergeleken met die van henzelf. De natives moesten zich maar assimileren aan de dominante Europese cultuur.
Daarvoor voerde de regering van Canada in 1867 de Indian Act in, een wet die voor deze assimilatie moest helpen zorgen.
Vanaf dat jaar richtte de regering van Canada zogenaamde residential schools op. Dat waren kostscholen waar kinderen uit native families in werden geplaatst om opgevoed te worden tot model-Canadezen. Daartoe werden die kinderen bij hun ouders weggehaald. Ze moesten hun cultuur, taal en godsdienst afzweren en zich de Europese cultuur en godsdienst eigen maken. Daarbij werd contact tussen deze kinderen en hun ouders en andere familieleden eerder ontmoedigd dan aangemoedigd.
Gaandeweg, en vooral vanaf de jaren ’20 van de 20e eeuw, hielpen diverse kerken bij het opzetten en beheren van residential schools. Dat waren onder meer de Anglicaanse Kerk, de United Church of Canada en de Rooms-Katholieke Kerk.
De assimilatie van kinderen op residential schools ging vaak gepaard met mishandeling. Ook werden ze slachtoffer van verwaarlozing. Ten slotte braken er op deze kostscholen soms infectieziektes uit, waar veel kinderen aan stierven. Dit alles zorgde ervoor dat veel van de kinderen hun verblijf op de kostschool niet overleefden.
Kinderen die stierven, werden begraven op een plek bij de kostschool die moeilijk te vinden is. Dat gebeurde anoniem, omdat op de kostschool slecht of helemaal niet werd bijgehouden welke kinderen er precies overleden. Dat had ook tot gevolg dat hun ouders niet op de hoogte werden gebracht, als een of meer van hun kinderen in een residential school waren overleden. zij merkten alleen dat hun kind of kinderen waren verdwenen.
Het systeem van residential schools met de gedwongen assimilatie van native kinderen bleef bestaan tot in 1996 de laatste van dit soort kostscholen werd gesloten. Tussen 1867 en 1996 hebben zeker 150.000 kinderen op een dergelijke kostschool gezeten.
Wat er met verdwenen kinderen op residential schools was gebeurd, werd en wordt nog steeds meer bekend als er op een plek waar een dergelijke kostschool heeft gestaan weer een massagraf met stoffelijke resten van kinderen wordt ontdekt. Pas dan komen ouders en andere familieleden van kinderen, die op een dergelijke kostschool hebben gezeten en zijn verdwenen, er achter wat er met hun kinderen is gebeurd.
Al voordat de laatste residential school werd gesloten, nam bij de kerken en de regering van Canada de weerstand toe tegen dit soort kostscholen en de gedwongen assimilatie die erin plaatsvond. Uiteindelijk namen ze er uitdrukkelijk afstand van, zoals paus Franciscus in 2022 deed namens de Rooms-Katholieke Kerk.
Zowel de Canadese regering (in 2008) als de Rooms-Katholieke Kerk (in 2022) stelden een diepgaand onderzoek in naar de gedwongen assimilatie van native kinderen op Canadese kostscholen. De bedoeling van het onderzoek namens de regering is niet dat daders worden berecht en gestraft, maar dat slachtoffers van de gedwongen assimilatie en hun familieleden kunnen getuigen over wat er met hen is gebeurd. Ze zouden ook erkenning moeten krijgen voor het leed dat hen is aangedaan. Zo hoopt men de wonden te helen die in gemeenschappen van Inuit en First Nations zijn geslagen door de gedwongen assimilatie op residential schools tussen 1867 en 1996. Ook wil men er nogmaals met nadruk op wijzen dat Inuit en First Nations nog steeds niet altijd de kans krijgen om te leven als volwaardige burgers in Canada.
Kerndoelen
36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een beargumenteerd standpunt in te nemen en te verdedigen, en daarbij respectvol met kritiek om te gaan.
39. De leerling leert een eenvoudig onderzoek uit te voeren naar een actueel maatschappelijk verschijnsel en de uitkomsten daarvan te presenteren.