Wat is kindersterfte?
Kindersterfte is volgens het woordenboek: het percentage sterfgevallen onder kinderen jonger dan 5 jaar.
Dat percentage reken je uit in het aantal sterfgevallen per 1000 kinderen.
Een andere term die je ook wel tegenkomt is zuigelingensterfte: het percentage sterfgevallen onder de zuigelingen in het eerste jaar na de geboorte.
In de afgelopen veertig jaar is het cijfer voor kindersterfte in bijna alle landen van de wereld omlaag gegaan:
| 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 1995 | 2000 | 2002 |
Wereld: |
198 | 147 | 118 |
94 | 89 | 83 | 81 |
De verschillen tussen landen zijn echter groot:
| 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 1995 | 2000 | 2002 |
Angola: | 345 | 300 | 265 | 260 | 260 | 260 | 260 |
Mali: | 500 | 400 | 300 | 250 | 233 | 224 | 222 |
Turkije: | 219 | 201 | 133 | 78 | 60 | 45 | 41 |
Nederland: | 22 | 15 | 11 | 8 | 6 | 6 | 5 |
Die verschillen zie je ook terug tussen het rijke westen en tussen de Derde Wereld:
| 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 1995 | 2000 | 2002 |
Westen: | 43 | 29 | 17 | 11 | 9 | 8 | 8 |
Derde Wereld: | 224 | 167 | 133 | 105 | 98 | 91 | 89 |
In de Derde Wereld gaat 1 op de 11 kinderen voor zijn of haar vijfde verjaardag dood, in het rijke Westen is dat 1 op de 125 kinderen.
In bijna alle landen van de wereld is het kindersterftecijfer omlaag gegaan, schreven we hierboven. In 12 van de 203 landen en kolonies waarvan Unicef de cijfers bijhoudt, loopt het kindersterftecijfer sinds enkele jaren echter weer op! (de cijfers in het rood)
| 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 1995 | 2000 | 2002 |
Botswana: | 173 | 142 | 84 | 58 | 66 | 101 | 110 |
Cambodja: | - | - | 190 | 115 | 120 | 135 | 138 |
Irak: | 171 | 127 | 83 | 50 | 122 | 125 | 125 |
Ivoorkust: | 290 | 239 | 172 | 157 | 175 | 188 | 191 |
Kameroen: | 255 | 215 | 173 | 139 | 156 | 166 | 166 |
Kenia: | 205 | 156 | 115 | 97 | 111 | 120 | 122 |
Oezbekistan: | - | - | 62 | 62 | 63 | 67 | 68 |
Swaziland: | 225 | 196 | 143 | 110 | 110 | 142 | 149 |
Tanzania: | 241 | 218 | 175 | 163 | 164 | 165 | 165 |
Turkmenistan: | - | - | 133 | 97 | 90 | 97 | 98 |
Zimbabwe: | 159 | 138 | 108 | 80 | 90 | 117 | 123 |
Zuid-Afrika: | - | - | 91 | 60 | 59 | 63 | 65 |
Je kunt aan de tabellen hierboven en aan de wereldkaart hieronder goed zien dat kinderen in de arme landen een groter risico lopen om jong te sterven dan kinderen in rijke landen.
- Het land met het laagste kindersterftecijfer is Zweden (3 per 1000 kinderen onder de vijf jaar), gevolgd door Denemarken, IJsland, Noorwegen en Singapore met 4 (Nederland zit op 5).
- Het land met de hoogste kindersterftecijfer is Sierra Leone met 284 per 1000 kinderen onder de vijf jaar, direct gevolgd door Niger (264), Angola (260), Afghanistan (257) en Liberia (235) (Vier van deze vijf landen liggen in Afrika).
- Je kunt aan de kaart ook goed zien dat de kindersterfte het laagste is in de rijkere westerse landen (West-Europa, Amerika, Canada, Australië, Japan, Israël). Maar ook in Brunei, Cuba, Maleisië, Singapore, Verenigde Arabische Emiraten en Zuid-Korea blijft de kindersterfte onder de 10 per 1000 kinderen onder de vijf jaar.
- In Afrika lopen de kinderen de grootste risico's. In dit werelddeel liggen alle landen (op Afghanistan na) met een kindersterftecijfer van boven de 200. En geen enkel land in Afrika heeft een kindersterftecijfer lager dan 19. Het noorden van Afrika doet het nog het beste (Marokko: 43, Algerije: 49, Tunesië: 26, Libië: 19 en Egypte: 39).
Klik hier voor een (Engelstalig) overzicht met cijfers van alle landen.
Meer dan 10 miljoen kinderen jonger dan 5 jaar gaan er volgens Unicef elk jaar in de Derde Wereld dood, van wie er 5,5 miljoen sterven door ondervoeding.
Veel kinderen sterven bij geboorte of raken gehandicapt door polio, hersenmalaria of zuurstoftekort. Ook sterven er veel kinderen in ontwikkelingslanden door ondervoeding, malaria, aids of kinderziekten.
Meer over honger en ondervoeding kun je lezen op de speciale webstek voor het VMBO-sectorwerkstuk over honger.
De meeste kinderen sterven bij hun geboorte of in het eerste levensjaar. Ook dat kun je afleiden uit de cijfers: vergelijk de cijfers uit 2002 voor zuigelingensterfte (= kinderen jonger dan 1 jaar) maar eens met de cijfers voor kindersterfte (= kinderen jonger dan 5 jaar):
| Zuigelingensterfte | Kindersterfte |
Afghanistan: | 165 | 257 |
Tsjaad: | 117 | 200 |
Ghana: | 60 | 97 |
Zuid-Afrika: | 52 | 65 |
Egypte: | 33 | 39 |
Turkije: | 35 | 41 |
Nederland: | 5 | 5 |
Derde Wereld: | 61 | 89 |
Van de hierboven genoemde landen overlijdt van alle kinderen onder de vijf jaar het volgende percentage al voor hun eerste verjaardag:
| Zuigelingensterfte
| Sterfte van kinderen ouder dan 1 jaar, maar jonger dan 5 jaar | Totaal percentage kindersterfte |
Afghanistan: | | 9,2% | 25,7% |
Tsjaad: | 11,7% | 8,3% | 20,0% |
Ghana: | 6,0% | 3,7% | 9,7% |
Zuid-Afrika: | 5,2% | 1,3% | 6,5% |
Egypte: | 3,3% | 0,6% | 3,9% |
Turkije: | 3,5% | 0,6% | 4,1% |
Nederland: | 0,5% | 0,0% | 0,5% |
Derde Wereld: | 6,1% | 2,8% | 8,9% |
In Nederland overlijden per 1000 kinderen onder de vijf jaar er elk jaar zo'n 5. Die overlijden allemaal (= 100%) al in hun eerste levensjaar. Als je in Nederland je eerste verjaardag haalt, overleef je de volgende jaren ook wel.
Anders ligt het in Afghanistan waar 16,5% van alle kinderen voor hun eerste verjaardag overlijdt (165 van de 1000) en de volgende vier jaar nog eens 9,2% (257-165 = 92 van de 1000).
In mindere mate geldt dit ook voor Tsjaad: daar heb je 11,7% kans dat je je eerste verjaardag niet haalt. In de volgende vier jaar heb je nog eens 3,4% kans om te overlijden.
Meer kansen hebben de kinderen in Egypte en Turkije. Daar is je kans om voor je eerste verjaardag te overlijden 3,3% en 3,5%. Heb je je eerste verjaardag gehaald, dan heb je 99,4% kans om je vijfde verjaardag ook te halen.
Vijf jaar wordt gezien als de kritieke leeftijdsgrens. Als kinderen de vijf jaar halen, hebben ze namelijk antistoffen kunnen maken tegen veel ziekten. Ze hebben dan een grotere kans om gezond op te groeien.
|