De NAVO, ook wel geschreven als Navo, is een militaire internationale organisatie. De vier letters staan in het Nederlands voor Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (in het Engels: North Atlantic Treaty Organization (NATO)). Het hoofdkwartier van het bondgenootschap is gevestigd in het Brusselse stadsdeel Haren.
De NAVO werd in 1949 opgericht. Dit gebeurde met als basis het Noord-Atlantisch Verdrag, dat in april dat jaar in Washington ondertekend werd. In de begintijd was de NAVO eigenlijk meer een bundeling van krachten. Dit omdat de Sovjet-Unie en andere landen met een door deze Unie gesteunde regering militair gingen samenwerken. Uit die samenwerking kwam in 1955 het Warschaupact voort.
In 2024 heeft de NAVO 31 leden. Dit ledenaantal is in stappen zo hoog geworden. Nadat de Koude Oorlog in 1991 was geëindigd werden veel Midden- en Oost-Europese landen lid. Het zijn landen die voorheen lid waren van het intussen opgeheven Warschaupact. Hierbij kun je denken aan Polen, Hongarije, Roemenië, Bulgarije, Tsjechië en Slowakije. Ook Estland, Letland en Litouwen werden lid van de NAVO, nadat zij zich in 1991 hadden losgemaakt van de toenmalige Sovjet-Unie. Omdat vanaf 24 februari 2022 de Russisch-Oekraïense oorlog woedt, voelen Noord-Europese landen zich in hun veiligheid bedreigd. Daarom zijn Zweden en Finland toegetreden tot de NAVO.
Frankrijk is binnen de NAVO lange tijd een geval apart geweest. Tussen 1966 en 1996 maakte het land geen deel uit van alle militaire organen van het bondgenootschap. Tussen 1996 en 2009 deed het land weer voorzichtig mee. Vanaf 2009 zijn de Fransen weer volledig NAVO-lid.
De NAVO staat onder leiding van de secretaris-generaal. Die wordt door de lidstaten gekozen.
De periode dat iemand secretaris-generaal is ligt niet precies vast. Drie keer bekleedde een Nederlander de functie. Het waren Dirk Stikker (1961-1964), Joseph Luns (1971-1984) en Jaap de Hoop Scheffer (2004-2009).
Tussen NAVO-leden heeft het in de loop van de tijd nogal eens niet zo goed geboterd. Er was in 1974 zelfs een oorlog tussen de lidstaten Griekenland en Turkije. Die brak uit omdat Turkije in die zomer het noordelijke deel van het eiland Cyprus had geannexeerd, zeg maar ingepikt. Ook kwam Turkije na de tijd van de Koude Oorlog in botsing met de Verenigde Staten. Dit kwam omdat Turkije Russisch militair materieel wilde aanschaffen.
De NAVO heeft ook daadwerkelijk militaire operaties uitgevoerd. Zo kwam het bondgenootschap in 1999 tussenbeide in de Kosovo-oorlog. Die woedde tussen twee republieken die ontstaan waren na het uiteenvallen van Joegoslavië. Die strijdende partijen waren Kosovo en Servië.