Het Warschaupact was een internationale militaire organisatie. De naam is ontleend aan de Poolse hoofdstad Warschau, waar het Pact van Warschau in 1955 werd ondertekend.
Bij de oprichting waren deze landen lid: Sovjet-Unie, Polen, Bulgarije, Hongarije, Roemenië, Tsjecho-Slowakije, Duitse Democratische Republiek (DDR), en Albanië.
Joegoslavië, dat ook communistisch was, deed niet mee. Dit land werd lid van een andere organisatie, die van de niet-gebonden landen. Albanië was vanaf 1961 alleen maar op papier lid. Het land was het niet eens met de veranderingen in het communistische systeem die de Sovjet-Unie doorvoerde. Ideologisch voelde het land zich meer tot China aangetrokken. Albanië stapte in 1968 zelfs uit het Warschaupact. Het land vond het maar niks dat de Sovjet-Unie en andere Warschaupact-leden in dat jaar met veel geweld en machtsvertoon de Praagse Lente in Tsjecho-Slowakije hadden beëindigd. De DDR heeft het Warschaupact in 1990 moeten verlaten, omdat dit land na de Duitse hereniging op 3 oktober van dat jaar ophield te bestaan.
Het Warschaupact had geen secretaris-generaal, zoals de NAVO die heeft. In plaats daarvan was er het Gecombineerde Militaire Commando, dat in Warschau was gevestigd. Deze militaire leiding werd volledig beheerst door het leger van de Sovjet-Unie. De leider was een maarschalk van het Sovjetleger.
Behalve bij het onderdrukken van de Praagse Lente in Tsjecho-Slowakije waren troepen van het Warschaupact ook actief in 1956. Dit was tijdens de Hongaarse Opstand. In eerste instantie hadden de soldaten zich uit Hongarije teruggetrokken om de boel niet uit de hand te laten lopen. Maar toen de hervormers in Boedapest aan de winnende hand waren, kwamen de troepen terug en werd de opstand met harde hand neergeslagen.
Vanaf 1988 begon het Warschaupact langzaam maar zeker af te brokkelen. Dit kwam onder meer omdat de toenmalige Sovjet-partijleider Michail Gorbatsjov had besloten dat de landen in het Oostblok wat hem betrof hun eigen gang mochten gaan. In de periode tot 1991 gebeurde er van alles waardoor die afbrokkeling steeds sneller ging. Zo viel in 1989 de Berlijnse Muur en verdwenen in steeds meer Oostbloklanden de communistische regimes. Bovendien werden steeds meer voormalige communistische landen lid van tegenhanger NAVO. Uiteindelijk werd het Warschaupact op 1 juli 1991 in Praag ontbonden.