De toekomst van Kongo terug



Joost Puijenbroek

Er is op dit moment een regering van nationale eenheid. Er zijn afspraken gemaakt voor opname van de verschillende delen van de rebellenlegers in het nationale leger. De militaire tak van de RCD Goma moet dan geintegreerd worden in het nieuwe nationale leger van Kongo en zal dan elders in Kongo, dus niet in de Kivu, gelegerd worden. Reeds nu staan die eenheden onder nieuw commando.
Onduidelijk is echter op dit moment in hoeverre men ook daadwerkelijk bereid is dit uit te voeren. Het vermoeden bestaat dat men het voor een deel wel uitvoert en de betreffende eenheden ontwapent en integreert in het nieuwe nationale leger, maar dat een deel van de rebelleneenheden in het geheim achter blijven, waardoor de betreffende rebellenleiders altijd een lokale machtspositie behouden. Dit is echter nog niet aan te tonen.

Er zijn op dit moment wel duidelijke aanwijzingen dat de eenheid van het land als zodanig nagestreefd wordt door alle partijen. Zo is het transport over de rivier naar Kisangani weer mogelijk, voor het eerst na vijf jaar. Overal, ook in Kisangani, Goma en Bukavu wordt nu een nationaal mobiel telefoon-netwerk geinstalleerd. Voorheen vielen die onder het Rwandese netwerk. Er is ook direct vliegverkeer mogelijk van Kinshasa naar bijvoorbeeld Kisangani en Goma.

Op zich moeten we daarom positief zijn over de mogelijkheden voor de nieuwe regering om de nationale eenheid te herstellen. Tegelijkertijd moeten we erkennen dat de meeste vice-presidenten geen belang hebben bij een sterke nationale regering en eerder hun eigen belang zullen nastreven.


In zijn algemeenheid zal het herstellen van de rechtsstaat in Congo op vier pijlers moeten berusten:

  • hervorming en hertraining van het gehele justitiele apparaat;
  • installatie van de commissie waarheid en verzoening op dusdanige wijze dat de gehele bevolking in alle veiligheid daar haar verhaal kan doen over alles wat er is gebeurd;
  • samenwerking met het Internationale Strafhof met betrekking tot de casus Ituri;
  • op termijn zal gerechtigheid moeten plaatsvinden voor de grote misdaden die hebben plaatsgevonden. Dit kan echter pas plaatsvinden op het moment dat het proces van nationale eenheid steviger verankerd is dan op dit moment het geval is.

Deze vier pijlers moeten voor voldoende nieuw fundament zorgen voor een herstel van de rechtsstaat in Kongo.

logo pax christiJoost Puijenbroek is de Kongo-specialist van Pax Christi. je kunt hem ook vragen stellen over Kongo (klik hier)

naar boven