In 1960 besloot de Britse advocaat Peter Benenson een daad te stellen. Hij riep op om brieven te schrijven voor mensen die gevangenzaten, gemarteld of geëxecuteerd werden omdat hun mening of religie niet geaccepteerd werd door hun regering. Die actiemethode was simpel. Iedereen kon meedoen. De massale druk die zij uitoefenden op machtshebbers die de mensenrechten schonden, werkte. En dat werkt nog steeds. Amnesty International groeide uit tot de grootste mensenrechtenorganisatie ter wereld met miljoenen leden en donateurs in meer dan 150 landen. In Nederland heeft Amnesty meer dan 260.000 leden en donateurs.
Mensen die gevangen zitten omdat ze voor hun rechten zijn opgekomen en daarbij géén geweld hebben gebruikt, noemt Amnesty gewetensgevangenen. "Pas als de laatste gewetensgevangene is vrijgelaten, als de laatste martelkamer is gesloten, als de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens* een realiteit is voor de wereldbevolking, zit ons werk erop." aldus Peter Benenson. Maar zover is het nog niet. Naar schatting zit één miljoen gewetensgevangenen momenteel vast.
Amnesty maakt schendingen van mensenrechten zichtbaar en zet daders onder druk. Hun acties leiden elk jaar tot successen: mensen komen vrij, doodvonnissen worden omgezet, discriminerende wetten worden aangepast, marteling stopt, daders worden berecht.
Tijdens de Write for Rights, op of rondom 10 december, de Internationale Dag van de Rechten van de Mens, organiseert Amnesty schrijfmarathons. Wereldwijd worden er miljoenen brieven verstuurd, in Nederland sturen Amnesty-sympathisanten honderdduizenden brieven naar koningen, ministers en presidenten en vragen hen een einde te maken aan onrecht. Dankzij de Write for Rights werd Bernardo Caal Xol uit Guatemala na 4 jaar onterechte gevangenschap op 24 maart 2022 vervroegd vrijgelaten. Hij was veroordeeld tot 7 jaar en 4 maanden cel omdat hij geweldloos de heilige rivier van de Q’eqchi’ Maya’s beschermde. Die liep gevaar door de bouw van twee waterkrachtcentrales. Na zijn vrijlating bedankte Bernardo iedereen die in actie kwam: "Ik ben ieder van jullie erg dankbaar. Jullie gaven me hoop op de gerechtigheid, vrijheid en gelijkheid."
* Meer over de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens kun je lezen in de VN-Canon van CMO.