WEBSITE

Op de binnenflap van elk informatiepakket staan de
inlognaam en het
wachtwoord
voor de bijbehorende website. Daar vindt u nog meer informatie, nuttige adressen en een opdracht voor in de klas.

INHOUDSOPGAVE

Stevige taal 1
Vloeken en schelden 1
Schelden doet pijn? 2
Grof taalgebruik 2
 
In den beginne… 3
Het ontstaan van taal 3
 
Symbolen en pictogrammen 4
Pictogrammen en beeldtaal 4
Keurmerken en informatielabels 5
Gevaren, geboden en verboden 6
   
Lichaamstaal en gebaren 7   
Houding en lichaamstaal  7
Gebaren   7   
Wat zijn gebarentalen?   8
 
Gesproken taal 9
Letters en klanken  10
 
Geschreven taal  11
Het schrift  11
Ontstaan van het schrift in het kort  12
 
Talen Wereldwijd  13
Feiten en cijfers over taal  13
Verdwijnende talen  14
Grote talen  14
Taalfamilies  15
 
Taalverwerving  16
14.000 woorden  16
Tweetaligheid  16
Tweetalig onderwijs in Nederland   17
 
Vertalen    18
Vertaler  18
Ondertitelaar  19
Tolk  19
 
De functie van taal 20
Nieuwsberichten en verhalen overbrengen  20
Nieuwsmarkt  21
 
Lezen en schrijven  22
Analfabeten  22
Laaggeletterdheid  22
Dyslexie   22
Verhaal van een ex-analfabeet  23
Het aantal analfabeten daalt   24
Millenniumdoelen 24
 
Aantekeningen  25
      
Meer op internet  27

Tekst: Henk van Kaathoven

Fragment (‘Gesproken Taal’, blz. 10):

Gesproken taal is veel ouder dan geschreven taal. Gesproken taal is op een natuurlijke wijze ontstaan. Men schat dat spreken ongeveer 100.000 jaar oud is, terwijl schrijven pas zo’n 5.000 jaar bestaat. Het schrift is ontwikkeld om gesproken taal vast te leggen.



Gesproken taal heeft heel wat verschillen met de geschreven taal. In gesproken taal komen haperingen en versprekingen voor. Ook kun je uit de manier van spreken veel afleiden. Bijvoorbeeld: iemand heeft een vraag, is boos, bang of blij. Als de sprekers elkaar zien, krijgen ze ook veel informatie uit de gebruikte lichaamstaal.

Het zou makkelijk zijn als er evenveel letters zijn als klanken. Als er voor iedere klank één letter bestaat, weet je altijd zeker hoe je en een bepaald woord schrijft. En andersom: hoe je een geschreven woord moet uitspreken. In veel talen is dit echter niet het geval. In het Nederlands kun je het verschil tussen de geschreven ch en g niet horen. Idem voor ei en ij. Ook zijn er letters die verschillende klanken weergeven. De letter c wordt soms als een s uitgesproken en soms als een k : “circus” en “contact”. De letter a wordt soms kort uitgesproken en dan weer lang, afhankelijk van de rest van het woord: “kat”, “kater”.
In het Engels is de koppeling tussen letters en klanken nog veel moeilijker. Dit komt omdat de spelling steeds het zelfde gebleven is, terwijl de uitspraak in die taal steeds is veranderd. In het Italiaans, Turks en Fins komen de letters wel precies overeen met de klanken. Hoe verschillend talen met letters en klanken omgaan wordt duidelijk als ze de geluiden van dieren omzetten. Het lijkt zo dat hanen in Nederland, Spanje, Frankrijk,en Engeland een andere taal spreken: Kukeleku, quiquiriqui, cocorico, cock-a-doodle-doo.

woef woef (Nederland),
wooff wooff (Engeland),
vov vov (Zweden)
wau wau! (Duitsland)
ouah ouah! (Frankrijk),
hau hau (Polen)
arf arf (Italië)
haf haf (Tsjechië)