Het woord 'sectorwerkstuk' kan je op het verkeerde been zetten. 'Werkstuk' lijkt immers te verwijzen naar een schriftelijk verslag. Maar vergis je niet. De vorm waarin je de resultaten van je onderzoek kunt presenteren is geheel vrij. We geven hieronder een overzicht van mogelijk presentatievormen, zoveel mogelijk toegespitst op het onderwerp 'Recht op onderwijs'. De lijst is niet uitputtend, maar we komen wel een heel eind. Sommige vormen zijn makkelijker te realiseren dan andere. Een combinatie is natuurlijk ook mogelijk. Als je nog een briljant ander idee voor een presentatievorm hebt, mag je die natuurlijk ook gebruiken. Aan jou de keus.
Collage + mondelinge toelichting
Een goede collage is niet makkelijk te maken. Want je moet maar net de teksten en foto's vinden die precies aansluiten bij wat je wilt overbrengen. Als het om het 'Recht op onderwijs, voor alle jongens en meisjes waar ook ter wereld' gaat zul je op zoek moeten naar krantenartikelen en webteksten die als ondersteuning van je mondelinge toelichting dienen. Bedenk van tevoren wat de boodschap is die je kwijt wilt en ga dan zoeken. Wat je niet kunt vinden voor je collage kun je verwerken in je mondelinge toelichting.
Essay of artikel
Een essay is een persoonlijk gekleurd verhaal. In een essay geef je je eigen mening over het onderwerp weer. Sta je bijvoorbeeld achter de actie om ervoor te zorgen dat er meer meisjes naar school gaan en zo ja, waarom? Wat denk je van de streefresultaten die in de millenniumverklaring zijn genoemd? Een artikel is meer beschouwend, een neutraal verhaal dat je best mag toelichten met wat je er zelf van vindt, maar waarin je eigen mening niet het belangrijkste onderdeel is. Een artikel over het recht op onderwijs, bijvoorbeeld voor de schoolkrant, gaat vooral op de feiten in en heeft een logische opbouw (bijvoorbeeld: wat zijn de oorzaken van de geringe deelname van meisjes aan het onderwijs, wat zijn de gevolgen en wat de mogelijke oplossingen?).
Geschreven verslag of werkstuk
Een van de makkelijkste en meest voor de handliggende, maar daarom ook minst originele manier om de resultaten van je onderzoek te presenteren is een geschreven verslag of werkstuk. Maak van je hoofdvraag ("Waarom gaan er minder meisjes dan jongens in de wereld naar school?") het centrale thema van je werkstuk en van de deelvragen ("Wat is de relatie tussen vrouwenonderdrukking en onderwijs" de afzonderlijke hoofdstukken).
Je vindt op de website van het Centrum voor Mondiaal Onderwijs een rijtje tips voor een goed werkstuk.
Fotocollage, fotopresentatie of fotoverslag
Een foto zegt vaak meer dan duizend woorden. Als het gaat om een presentatie waarom foto's centraal staan, dan brengt het onderwerp 'Recht op onderwijs, voor alle jongens en meisjes waar ook ter wereld' beperkingen met zich mee. Je kunt niet even naar de Derde Wereld om foto's te gaan maken. Je bent dus afhankelijk van foto's van anderen. Kijk bij 'Illustraties'. Als je een vergelijking wilt maken tussen het onderwijs in een ander land en in Nederland, dan kun je het Nederlandse deel natuurlijk wel zelf fotograferen.
Hoorspel, rollenspel of toneelstuk
In een hoorspel of toneelstuk kun je van alles over het 'recht op onderwijs' kwijt. Je kunt naspelen hoe een meisje tevergeefs haar vader probeert te overtuigen om haar naar school te laten gaan, je kunt doen alsof het 2015 is en dat je terugkijkt op de afgelopen 12 jaar waarin al dan niet succesvol geprobeerd is om ervoor te zorgen dat alle kinderen naar de basisschool gaan, je kunt het zelfs absurdistisch maken door een zoektocht te organiseren naar het laatste meisje dat nog niet naar school gaat (en als ze gevonden is, zijn de millenniumdoelstellingen voltooid), enz. enz. Schrijf wel alle rollen uit en oefen enkele keren van tevoren, voordat je het resultaat op de planken brengt.
Maquette
Een maquette ligt voor het 'Recht op onderwijs' in eerste instantie minder voor de hand, maar is wel degelijk mogelijk. Zo zijn er in Tanzania scholen met een eigen shamba, een schooltuin. Die shamba heeft onder meer als functie mogelijk te maken dat kinderen van arme ouders op school een maaltijd krijgen en zo niet met een lege maag hoeven te leren. Je zou een maquette kunnen maken van een Afrikaanse school met schooltuin: hoe ziet de ideale school eruit?
Mondelinge voordracht of spreekbeurt
Een makkelijk lijkende presentatievorm is de mondelinge voordracht of spreekbeurt. Maar pas ook: het is moeilijker dan je denkt. Je moet niet alles van papier voorlezen, maar tegelijkertijd er wel voor zorgen dat je niets vergeet. Het voordeel van een spreekbeurt is natuurlijk dat je vol vuur kunt vertellen over de achtergestelde positie van meisjes in het onderwijs op veel plekken in de wereld.
Posterpresentatie of tentoonstelling
Het verschil tussen een posterpresentatie of tentoonstelling en een fotopresentatie zit in de grootte van de foto's. Een tentoonstelling hang je op ooghoogte op zodat er meer mensen tegelijk naar kunnen kijken. Teksten zijn alleen bedoeld als ondersteuning van de foto's of posters. Voor de rest geldt hier hetzelfde als voor de fotoverslagen: je kunt niet even naar de Derde Wereld om foto's te gaan maken. Je bent dus afhankelijk van foto's van anderen. Eerder hebben we je al gewezen op plekken op internet waar je gratis foto's vandaan kunt halen. Als je een vergelijking wilt maken tussen het onderwijs in een ander land en in Nederland, dan kun je het Nederlandse deel natuurlijk wel zelf fotograferen.
Diapresentatie, videopresentatie of Powerpoint-presentatie
Een presentatie met audiovisuele middelen is altijd een prettige vorm. Als het gaat om het recht op onderwijs heb je met dezelfde beperkingen te maken als bij fotopresentaties (zie hierboven). Het makkelijkst is dan nog een Powerpoint-presentatie. De fout die veel mensen hiermee maken is dat de vorm belangrijker wordt dan de inhoud. Je kunt een hele mooie gelikte presentatie maken waarvan je echter niets opsteekt. Zorg ervoor dat de inhoud het belangrijkst blijft.
Reeks stellingen
Je kunt je standpunt of je bevindingen over het 'Recht op onderwijs' ook toelichten aan de hand van een reeks stellingen. Het is echter niet makkelijk om goede stellingen te bedenken waarin je alles wat je kwijt wilt kunt stoppen. Stellingen zorgen er wel voor dat je een levendige discussie kunt bewerkstelligen.
Gastles
Je kunt de stellingen van hierboven ook verwerken in een gastles die jij aan je medeleerlingen geeft. Maak een lesopzet voor 50 minuten en zet je klasgenoten aan het werk. Geef hen informatie (teksten, foto's) en laat hen antwoord geven op jouw vragen, opdrachten en bediscussieer met hen eventueel de stellingen die je bedacht hebt.
Website
Op internet vind je verschillende handige hulpmiddelen waarmee je al snel een simpele website in elkaar kunt. Denk van tevoren goed na over wat je kwijt wilt op je website en hoe je je gegevens gaat presenteren. Houd er rekening mee dat internet een grafisch medium is; stel geen ellenlange teksten samen en zorg voor voldoende plaatsjes. Breng ook voldoende hyperlinks aan, bijvoorbeeld tussen je hoofdvraag en deelvragen. Als je externe links aanbrengt, controleer dan van tijd tot tijd of de links nog kloppen. Je kunt allerlei toeters en bellen in je website inbouwen (bijvoorbeeld met Flash), maar zorg ervoor dat de inhoud centraal blijft staan.