Eind 2010 waren wereldwijd bijna 123.000 mensen in naam van de VN betrokken bij 16 verschillende vredesoperaties. Dat zijn operaties waarbij troepen namens de VN toezien op naleving van vredesakkoorden in de verschillende gebieden. De meesten van hen zijn militairen (84.000), maar er zijn ook politiemensen, ondersteunend personeel en vrijwilligers. De VN beschikken zelf niet over een leger. Zodra de Veiligheidsraad militair ingrijpen nodig vindt, vraagt zij de landen die lid zijn van de VN om troepen beschikbaar te stellen. De regering van een land stuurt dus zelf soldaten naar een crisisgebied. Deze soldaten vallen vanaf dat moment onder de verantwoordelijkheid van de VN. 

De meeste landen in de wereld (115) hebben wel eens militairen of politiemensen geleverd voor een VN-vredesoperatie. Ook het Nederlandse leger heeft vanaf het eerste uur meegedaan aan vredesoperaties van de Verenigde Naties. Tijdens een van die missies ging het verschrikkelijk mis. Nederlandse militairen hadden tijdens de oorlog in voormalig Joegoslavië de opdracht om in Srebrenica gebied met moslims te beschermen tegen het Servische leger, een 'safe haven' te scheppen. Dit mislukte volledig. Machteloos moesten de Nederlanders toezien hoe tussen de 7000 en 8000 moslimjongens en -mannen werden gedeporteerd en later vermoord. Deze tragedie heeft diepe sporen nagelaten, niet alleen in Bosnië-Herzegovina, waar duizenden familieleden zijn getroffen en gemeenschappen uit elkaar zijn gevallen, maar ook in Nederland. Het heeft hier geleid tot grotere huiver en meer voorzichtigheid bij het uitzenden van troepen. Maar het heeft niet tot gevolg gehad dat Nederland zich afzijdig houdt en internationale verzoeken om militaire steun afwijst. Want Nederland wil een rol blijven spelen in de internationale (vredes)politiek. En er zijn sinds die tijd ook voorbeelden te noemen van succesvol optreden door Nederlanders in VN-verband.


VN troepen in voormalig Joegoslavië

Stel, je wordt aangesteld als commandant van een onderdeel van eentoekomstige VN-vredesmissie. Je mag op gesprek komen bij de Secretaris-Generaal, de grote VN-baas in New York. Je moet hem duidelijk maken wat van belang is om de missie tot een succes te maken. Stel een lijst op van drie gesprekspunten. Nu je toch de kans hebt, zet in het gesprek jouw visie uiteen op de rol van VN-vredesmissies in de toekomst. Verwoord deze visie in maximaal een half A4-tje. Maar ga niet onvoorbereid, lees je goed in voor dat gesprek. Gebruik de megeleverde bronnen.