De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties is, de naam zegt het al, een onderdeel van de Verenigde Naties. De officiële Engelse naam is United Nations Human Rights Council en de afkorting UNHRC* wordt ook vaker gebruikt. De oprichting was in 2006. De UNHRC is de opvolger van de Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties. Politiek gezien bleek die niet te werken. Dit kwam doordat er veel landen in die commissie zaten die zelf de mensenrechten schonden. De Mensenrechtenraad houdt kantoor in het Palais des Nations in het Zwitserse Genève.
Gewoonlijk vergadert de UNHRC in maart, juni en september. Maar als een derde van de lidstaten het wil, kan er op elk moment een zitting worden gehouden. Dit om schendingen van mensenrechten en/of noodsituaties te bespreken en aan te pakken.
De UNHRC heeft 47 leden. Die leden, landen, worden door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties gekozen. Een land kan 3 jaar lid zijn, met de mogelijkheid van een tweede periode (termijn) van 3 jaar. De leden komen uit vast ingedeelde regio’s in de wereld. Elke regio mag een bepaald aantal leden leveren. Afrika en Azië leveren elk dertien leden. Latijns-Amerika en de Caraïben leveren acht leden. West-Europa en overige landen mogen zeven leden aandragen. Oost-Europa levert er zes.
Er zijn landen lid van de UNHRC waarvan je dat niet zou verwachten. Zo traden in oktober 2020 China, Rusland en Cuba toe. En dat terwijl die landen volgens velen zelf op grote schaal mensenrechten schenden. Volgens anderen geven die landen zo hun eigen uitleg aan ‘naleven van de mensenrechten’. Maar Rusland is vanwege de oorlog in Oekraïne (2022) zijn zetel al kwijtgeraakt voordat de termijn van drie jaar verstreken was.
* Niet te verwarren met de UNHCR, de organisatie voor de hulp aan vluchtelingen.