‘Handel met Europa – Goed of slecht voor ontwikkelingslanden?’ sluit aan bij de eindtermen voor:
Aardrijkskunde:
Domein B: Politiek en ruimte
Subdomein: Economie en politiek-ruimtelijke organisatie
De kandidaat kan:
11 de economische gevolgen van de samenwerking in de Europese Unie analyseren en interpreteren.
- aangeven op welke gronden de Europese Unie komt tot economische samenwerking (intern) dan wel handelsbelemmeringen (extern).
Hij betrekt daarbij:
– economische, politieke en sociaal-culturele overwegingen;
– de begrippen protectionisme, exclusieve economische zones en regionale specialisatie.
- de gevolgen van de samenwerking in de Europese Unie aangeven voor de:
– relaties met gebieden buiten Europa, met name ontwikkelingslanden, Japan en de NAFTA.
Maatschappijleer:
Profieldeel
Domein B: Politieke besluitvorming
Subdomein B2: actoren in het proces van politieke besluitvorming
6. De kandidaat kan aangeven op welke wijze actoren beleids- en besluitsvormingsprocessen beïnvloeden op lokaal, provinciaal, nationaal en Europees niveau.
Domein H: Ontwikkelingssamenwerking
Subdomein H3: Economische betrekkingen
34 (havo) of 36 (vwo). De kandidaat kan uitleggen hoe in het ontwikkelingsbeleid van Nederland en van andere westerse landen of internationale organisaties rekening kan worden gehouden met de economische belangen van de Derde Wereld.
Economie
Domein C: Internationale arbeidsverdeling
De kandidaat kan:
9 het proces van internationale arbeidsverdeling analyseren.
- Het ontstaan van internationale handel door specialisatie in de productie ven bepaalde goederen en diensten.
- Oorzaken van een sterke/zwakke concurrentiepositie: absolute en relatieve kostenverschillen op grond van klimaat, geografische ligging, bodemgesteldheid, schaalvoordelen, scholingsgraad van de beroepsbevolking, sociale rust, infrastructuur
- De invloed van binnenlandse en buitenlandse ontwikkelingen op de internationale concurrentiepositie: (arbeids)kostenniveau, wisselkoers, ruilvoet, know how, productiestructuur.
10 motieven, manieren en gevolgen van vrijhandel en protectie analyseren.
- Motieven voor vrijhandel: er wordt gestreefd naar een zo efficiënt mogelijke productie in het kader van het bevorderen van de welvaart.
- Gevolgen van (toenemende) vrijhandel: er kan sprake zijn van een verplaatsing van productie en werkgelegenheid.
- Motieven voor protectie: beschermen van binnenlandse werkgelegenheid, het op gang helpen van nieuwe industrieën, onafhankelijkheid bewaren bij productie van strategische goederen en diensten, vergelding voor protectie door andere landen. – (Non-)tarifaire protectiemaatregelen: invoertarieven heffen, vaststellen van importquota / contingenten, strenge kwaliteitseisen stellen, aankoop van vreemde valuta’s beperken, subsidiëren van binnenlandse productie en export.
- Gevolgen van protectie: protectie lokt protectie uit (handelsoorlog), binnenlandse prijsstijgingen, beperking van de keuze van goederen en diensten.
- Het onderscheid tussen de doorwerking van protectie op bedrijven die produceren voor de binnenlandse markt en bedrijven die gericht zijn op export en import.
Leerlingen kunnen:
12 ideaaltypen van internationale samenwerking beschrijven
- De vrijhandelszone: het ontbreken van onderlinge handelsbelemmeringen.
13 mondiale organen met betrekking tot de internationale handel en (ontwikkelings)samenwerking beschrijven
- De WTO (Wereldhandelsorganisatie): bevorderen van de internationale vrijhandel door het afschaffen van non-tarifaire handelsbelemmeringen, het verminderen van tarifaire handelsbelemmeringen, de antidumpingheffing en de ‘meest begunstigde’-clausule.
|
