Het beroemde rapport aan de Club van Rome, ‘Limits to Growth’ uit 1972 begint met een 150 jaar oud citaat van John Stuart Mill, die zich zorgen maakte over de gevolgen van bevolkingstoename. De laatste zin van dit citaat luidt: ‘Ik hoop in het belang van de nakomelingen ernstig dat zij tevreden zullen zijn in aantal gelijk te blijven, lang voordat de noodzaak hen daartoe dwingt.’

Die hoop is niet vervuld, althans niet op wereldschaal. En nu?

Voor veel problemen waarvoor in het rapport van de Club van Rome werd gewaarschuwd, zijn technische oplossingen ontwikkeld. De economische groei wordt tegenwoordig gerealiseerd met minder grondstoffen en minder vervuiling per eenheid product dan vroeger. Alleen op het punt van de bevolkingsgroei lijken de adviezen van de club van Rome minder succes te hebben gehad. En dat terwijl heel veel toekomstige problemen samenhangen met het nog steeds groeiend aantal mensen met al hun wensen dat de aarde bevolkt. Een paar factoren die een rol spelen bij het bereiken van een stabiele wereldbevolking?
Veel mensen, vooral in ontwikkelingslanden, zien nog niet in dat het wèl accepteren van goede medische zorg, zonder de daarbij behorende geboortebeperking, binnen korte tijd leidt tot een bevolkingsexplosie. En dus gaat de groei nog door, als optelsom van al die door de goede zorg in leven gebleven kinderen. Ook het verband met daaropvolgende hongersnood en epidemieën wordt niet of onvoldoende begrepen.
Goedbedoelende hulpverleners dragen hierin een grote verantwoordelijkheid. Hulpverleners zien de ellende van hongerige en ernstig zieke baby’s.De foto’s die zij over de wereld sturen leiden tot geldinzamelingen die zorgen voor eten en medische voorzieningen om die arme kindjes te redden.
Je zou kunnen stellen dat het redden van zielige kindjes altijd gepaard moet gaan met voorlichting over geboorteregeling.
De fundamentele hulp die een hele streek nodig heeft moet ook bestaan uit het bestrijden van analfabetisme, vooral van vrouwen. Als die eenmaal kunnen lezen, zijn zij veel beter in staat hun eigen keuzes te maken. Als zij bovendien in aanmerking komen voor betere posities in het arbeidsproces kunnen ze ook veel meer voor zichzelf en hun gezinnen zorgen. Dan daalt de noodzaak en zelfs de wenselijkheid van grote aantallen kinderen. Zo is het ook in West Europa in de vorige eeuw gegaan. Het verband tussen onderwijs aan meisjes en daarop volgende kleine gezinnen is al verschillende malen en in meer landen aangetoond (ook al vóór de pil).

Hoe groter het Bruto Binnenlands Produkt per hoofd van de bevolking, hoe lager het geboortecijfer.