ja_mageia

In 1936 vinden er verkiezingen plaats in Spanje en er komt een linkse regering aan de macht. Basken in Noord-Spanje stichten een eigen staat. In het Spaanse leger zijn verschillende officieren, die niet erg gelukkig zijn met de uitkomst van de verkiezingen. Onder leiding van Francisco Franco proberen ze de regering omver te werpen. Ze voeren een rechtse beweging aan, de Nationalisten. Het gevolg is een burgeroorlog tussen de Nationalisten en aanhangers van de regering, de Republikeinen.

De Nationalisten krijgen hulp van Duitsland, waar Hitler aan de macht is, en van Italië, waar Mussolini de baas is. De Baskische regering kiest partij voor de Republikeinen. De Republikeinen krijgen hulp van de Sovjet-Unie.

In maart 1937 rukken de Nationalisten in het noorden van Spanje op. Ze hebben de Baskische staat al omsingeld. Generaal Mola, de bevelhebber van de Nationalisten, eist dat de Basken zich overgeven. Anders zou hij met zijn troepen de hele staat met de grond gelijk maken. De Basken weigeren. De Nationalisten vallen de Baskische staat binnen. Duitse vliegtuigen bombarderen enkele dorpen en kleine steden in het gebied. Dat komt niet in het nieuws.

26 April 1937. Het is druk in Guernica, een Baskische stad niet ver van Bilbao, want het is markt. Vroeg in de middag beginnen sirenes te huilen. Luchtalarm! Niet lang daarna verschijnen de eerste vliegtuigen boven de stad. Ze zijn van Duitse makelij en worden door Duitsers bestuurd. Ze werpen bommen af en ook brandbommen. Overal breekt brand uit. Na de eerste aanval volgen er meer. Pas na 3 uur en een kwartier is het voorbij. Dan staat het grootste deel van de stad in brand en zijn 1500 mensen omgekomen.

In de loop van de avond bezoekt journalist George Steer de plek des onheils. Hij werkt voor de Britse krant The Times en doet verslag van de burgeroorlog. Hij schrijft een artikel over wat hij aantreft in Guernica. Hij noemt het bombardement een gruwelijke misdaad want voor het eerst, zegt hij, hebben bevelhebbers doelbewust weerloze burgers aangevallen.

Het artikel verschijnt in The Times. Groot-Brittannië is ontzet. Kranten in andere landen in Europa en in de VS plaatsen het artikel ook. Ook daar slaat het nieuws in als een bom. Guernica wordt wereldnieuws.