|
Al jaren wordt de zwarte bevolking van Montgomery, de hoofdstad van de zuidelijke staat Alabama, gefrustreerd door de segregatiewetten. Niet alleen moeten ze achterin zitten en bij drukte hun plaats aan blanken afgeven, ze worden ook met regelmaat onhebbelijk behandeld. Rosa Parks’ arrestatie in december 1955 is de druppel die de emmer doet overlopen. Een dag na haar arrestatie begint een boycot van het openbaar vervoer. Het is een vreedzame actie van de zwarte gemeenschap. Maar de blanke gemeenschap zet steeds zwaardere middelen in om de actie te breken. Toch krijgen de actievoerders uiteindelijke gelijk en wordt de segregatie in de bussen als ongrondwettelijke veroordeeld. De Montgomery-busboycot wordt als een mijlpaal in de strijd tegen rassendiscriminatie gezien. Hier een overzicht van de gebeurtenissen:
1 December 1955
Rosa Parks wordt gearresteerd omdat ze de segregatiewet negeert
2 December 1955
Rosa is lid van een politieke vrouwenpartij (Women's Political Council). Als de partij hoort dat Rosa is gearresteerd, besluiten de vrouwen van haar partij tot een eendaagse boycot.
Rosa’s arrestatie in 1955. “Mensen zeggen altijd dat ik weigerde op te staan omdat ik moe zou zijn, maar dat is niet waar. Ik was lichamelijk niet moe, niet vermoeider dan gewoonlijk na een werkdag, nee, het ik was het moe om steeds te moeten toegeven.”
5 December 1955
Rosa Parks moet naar de rechtbank en krijgt een boete. Ze weigert die te betalen en gaat tegen de uitspraak in beroep. De vrouwenpartij roept door middel van flyers de zwarte bevolking op die dag niet met de bus naar het werk te gaan. 90% Van de zwarte bevolking geeft aan de oproep gehoor.
Martin Luther King, die al jaren vecht tegen rassendiscriminatie, richt samen met andere actievoerders de Montgomery Improvement Association (MIA) op. Het doel is om de positie van de zwarte bevolking te verbeteren. De organisatie neemt het initiatief van de vrouwenpartij over en besluit de busboycot te verlengen.
Campagneposter van de MIA: Er is maar één richting: de weg vooruit!
8 December 1955
Er vinden de eerste onderhandelingen tussen MIA en de busbedrijven plaats. MIA heeft drie onderhandelingspunten.
Alle zwarte mensen weigeren de bus te nemen totdat:
- de bus voor iedereen op gelijke voorwaarden toegankelijk is.
- de zwarte bevolking netjes door het blanke buspersoneel wordt behandeld (Geen scheldpartijen meer zoals “aap, ga achterin zitten” en dergelijke).
- er ook zwarte chauffeurs en buspersoneel wordt aangenomen.
13 December 1955
De oproep tot een boycot heeft succes. Bijna 100% van de zwarte bevolking doet er aan mee. Maar ze moeten natuurlijk wel naar hun werk. De taxi is een alternatief, totdat het stadsbestuur van Montgomery de prijs van tien cent verhoogt naar 45 cent. Dat is te duur voor de meeste zwarte mensen en er moet een andere oplossing worden gezocht. Er wordt een carpoolingsysteem van meer dan 300 privé-auto’s ingezet. Ook dappere blanken bieden vervoer aan in hun eigen auto.
carpoolen tijdens de boycot
23 Januari 1956
Hoe langer de boycot duurt, hoe meer de vervoersmaatschappijen financieel in het nauw komen. De strijd wordt grimmiger. De zwarte bevolking wordt uitgescholden, leiders ontvangen bedreigingen. Er worden bomaanslagen op bussen en op het huis van Martin Luther King gepleegd. Uiteindelijk weigeren de busmaatschappijen nog verder met de MIA te onderhandelen.
30 Januari 1956
Omdat de onderhandelingen stil liggen, besluit de MIA een rechtszaak tegen het stadsbestuur te beginnen. Ze maken een kans want het 14de amendement van de grondrechten van de Verenigde Staten verzekert de bescherming van politieke rechten van de zwarte bevolking.
23 April 1956
De busboycot is na vijf maanden nog steeds in volle gang. Het bestuur van Montgomery probeert de actie te breken door het carpoolen dwars te zitten met allerlei verboden en arrestaties. Maar er is goed nieuws. Het Federale Hof verklaart dat de segregatie in de bus inderdaad in strijd is met de grondwet.
De mensen houden vol. Als er geen vervoer is, lopen de mensen naar het werk. De kerk zamelt zelfs oude schoenen in voor de lopers.
13 November 1956
Ook de hoogste gerechtelijke macht van de Verenigde Staten, het Amerikaanse Hooggerechtshof (US Supreme Court), oordeelt dat de segregatiewetten in strijd zijn met de grondwet en verplicht de staat Alabama haar wetten te veranderen.
21 December 1956
De uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof wordt in werking gesteld. Van nu af aan moeten de busmaatschappijen zwart en blank gelijke behandeling geven. De boycot komt na meer dan een jaar ten einde.
|
