ja_mageia

Druk VS leidt tot onderhandelingen
Op 2 januari 1962 kwam minister-president De Quay (zie foto) met een verklaring, dat de Nederlandse regering bereid was zonder voorwaarden vooraf met Indonesië te onderhandelen. Indonesië hoefde dus niet eerst het zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's te aanvaarden. Mede op informeel aandringen van Prins Bernhard begonnen de VS meer druk uit te oefenen op de Nederlandse regering om in te stemmen met rechtstreekse onderhandelingen met Indonesië.
Na tussenkomst van secretaris-generaal U Thant begonnen in Amerika geheime besprekingen tussen Nederland (vertegenwoordigd door Van Roijen) en Indonesië onder leiding van de Amerikaanse diplomaat E. Bunker. Na enige tijd liet de laatste zijn bemiddelaarsrol varen en kwam hij met een voorstel. Na een overgangsbestuur door de Verenigde Naties (UNTEA, tijdelijk VN-bestuur van Nieuw-Guinea) zou het gebied op 1 mei 1963 aan de Indonesische autoriteiten worden overgedragen.

In of voor 1969 zou een volksraadpleging moeten worden georganiseerd over of de Papoea's bij Indonesië wilde blijven of niet. Dit referendum moest onder toezicht van een VN-waarnemer plaatsnemen. Op 15 augustus 1962 werd dit akkoord in het gebouw van de VN ondertekend. Het werd aangenomen in de Staten-Generaal en in de Algemene Vergadering van de VN.

Het heeft niet tot 1969 geduurd voordat het gebied werd overgedragen aan Indonesië. Al in 1963 kreeg Indonesië het mandaat in handen. Het moest wel een referendum organiseren om de bevolking van Nieuw-Guinea de kans te geven zelf over zijn toekomst te beslissen. Deze volksraadpleging werd door Indonesië zelf georganiseerd: slechts een gekozen gezelschap mocht zijn stem uitbrengen. Niemand was echt verbaasd dat de uitslag erg pro-Indonesisch uitviel.

500 Papoea-gezinnen naar Nederland
In de periode van het UNTEA-bestuur in 1963 kwam een groep van ongeveer 500 Papoea's met hun gezinnen naar Nederland, waarvan de mannen in overheidsdienst waren en als zodanig niet in Nieuw-Guinea konden blijven. Sommigen van hen, zoals de op 18 mei 2000 overleden Marcus Kaisiepo, zijn vanuit Nederland blijven ijveren voor een vrij Papoea. Dit werk wordt tot op heden voortgezet door het West Papua Volksfront via een lobby in allerlei commissies rond de VN.