Islam in the Spotlight

Islamitische bruid en islamitische trouwkaart

Mag je als islamitische meisje een afspraak maken met een jongen zonder dat je ouders of broer er bij zijn? Mag je als islamitische bruid je wenkbrauwen laten epileren of haarextensies laten zetten? Mogen er tijdens de huwelijksceremonie ringen worden gewisseld? De islam heeft voor alle ceremonies en omgangsvormen omschreven regels: wat mag en niet mag, wie wat doet, wie er bij zijn, hoe je je opmaakt, wat je aandoet, wat je eet, enzovoort , enzovoort. Als je ‘traditioneel’ bent ingesteld, probeer je de regels zo strikt mogelijk te volgen. Ben je ‘modern’ ingesteld, dan pas je de regels aan jouw behoefte en wensen aan. Hoe brengen de islamitische regels en de dagelijkse praktijk het er samen van af? Daar gaat deze pagina over. Ook bij dit onderwerp zijn we geïnteresseerd in jullie ervaringen en meningen.

De plaats van het huwelijk binnen de islam
Het is belangrijk te weten dat het huwelijk een heel belangrijke plaats inneemt in de islam. Niet trouwen is eigenlijk geen optie. Zo staat er in een hadith (een mondelinge overlevering van de profeet):

"Trouwen is mijn Soennah. Een ieder die zich hiervan af houdt, behoort niet tot mij."

Elke volwassen moslim die een vrouw kan onderhouden moet trouwen. Daarmee accepteert hij zijn islamitische verantwoordelijkheid om de vrouw te beschermen en te verzorgen. Het huwelijk biedt ook de enige mogelijkheid voor een legitieme seksuele relatie. Want voorhuwelijkse seks is voor man en vrouw verboden. Door te trouwen worden mannen minder snel in de verleiding gebracht om in de fout te gaan. Tenslotte geldt voor man en vrouw dat als je trouwt, je een belangrijk deel van je geloof uitvoert.

De single moslima en de homo
Als het huwelijk zo’n belangrijke plaats inneemt, kun je je voorstellen dat moslims en moslima’s die niet willen trouwen, of geen geschikte partner kunnen vinden, het moeilijk hebben. Zo blijkt dat goedopgeleide islamitische vrouwen steeds vaker moeite hebben een islamitische man te vinden die bij hun belevingswereld past. Voor deze vrouwen is een huwelijk niet meer zo vanzelfsprekend. Lees het bericht uit de Spits maar eens :

Een gat in de markt: een dating site voor single moslima's!

Ook islamitische homo’s of lesbo’s hebben het moeilijk. Homoseksualiteit is een behoorlijk taboe onderwerp in de islam. Kijk maar eens naar de opdracht ‘homoseksualiteit en de islam’. Daarin wordt uitgelegd welke problemen islamitische lesbiennes en homo’s ondervinden en hoe zij omgaan met hun seksuele geaardheid en hun geloof. Overigens vind je ook over dit onderwerp drie filmpjes in de filmzaal: ‘Moenira Shirwa’, 'Dounya' en 'Moslims uit de kast'.

Partner van een ander geloof?
Een moslimman mag met een vrouw met een ander geloof trouwen. Maar een moslima mag geen man trouwen, die een ander geloof heeft. Dit komt omdat de islam de man als leider van de familie ziet: een niet-moslim man zou zijn moslimvrouw dan van haar geloof af kunnen brengen. Je kunt je natuurlijk afvragen of dat andersom ook niet het geval kan zijn. Hoe dan ook hebben de twee mensen op deze kaart (uit de collectie van Daphne Kortekaas) wel vertrouwen in een gezamenlijke toekomst.
 

De huwelijksovereenkomst
In islamitische kringen is het van oudsher gebruikelijk dat de ouders de toekomstige partners van hun kinderen uitzoeken. Gaan de kinderen mee in de keuze van hun ouders, dan spreken we van een gearrangeerd huwelijk. Het huwelijk is dan niet alleen een verbintenis tussen man en vrouw, maar ook tussen de wederzijdse families. Een huwelijksovereenkomst tussen bruid en bruidegom is de basis van de verbintenis. Een gearrangeerd huwelijk is dus heel wat anders dan een gedwongen huwelijk.

Gedwongen huwelijk
In de islam zijn gedwongen huwelijken ongeldig. Niemand mag tegen haar of zijn zin worden uitgehuwelijkt. Maar er kan sprake zijn van maatschappelijke dwang. Stel, een jongen en meisje hebben wel seks voor het huwelijk en dit raakt in hun islamitische gemeenschap bekend. Dan is een huwelijk van het meisje eigenlijk de enige acceptabele -en eerbare oplossing. Zo wordt verkomen dat de eer van het meisje moet worden ‘gewroken’. Overigens is eerwraak een cultureel gebruik, het heeft niets met de islam te maken.

In Nederland krijgen islamitische meisjes nog wel met huwelijksdwang te maken. En omdat probleem bespreekbaar te maken, ook onder de jongeren zelf, werd er een conferentie georganiseerd: 'Your Right 2 Choose'. Kijk in de filmzaal maar eens naar het rollenspel in het filmpje ‘Gedwongen huwelijk’ in de rubriek Vrouwen.

Verliefd
Hoe leer jij -als islamitisch meisje- de jongen van jouw dromen beter kennen? Mag je een afspraak maken met een jongen zonder dat je ouders of je broer erbij zijn? Deze vraag kwam ook aan de orde op de Right 2Choose conferentie. De vrouwelijke imam Mualla antwoordde op die vraag: “Ja, je kunt best ergens afspreken, maar zorg dat het in een openbare ruimte is waar anderen je kunnen zien. Zo is het openbaar en voorkom je eventuele problemen”. Of….. is verliefd zijn op je huwelijkspartner niet nodig? Lees daarvoor het item ‘Als ze maar gelooft’.

Verloofd
Net zoals bij een Nederlands huwelijk gaat er een verloving aan vooraf. De man kan een aanzoek aan het meisje zelf doen, of via de ouders. De aanstaande bruid kan ook een aanzoek doen, maar dit komt bijna niet voor. Het is volgens de islam niet toegestaan tijdens de verloving samen te gaan wonen. Maar in Nederland schijnen islamitische jongeren daar wel steeds vaker voor te kiezen.

Getrouwd: de islamitische bruiloft
De traditionele islamitische bruiloft, de Nikah is aan allerlei regels gebonden. Wat niet mag is haram, wat wel mag is halal. Haram is bijvoorbeeld het laten zetten van haarextensies, het gebruik van make-up, en voor de man het scheren van een baard op de dag voor het huwelijk. Ook het wisselen van de ringen tijdens de ceremonie is -als westers gebruik- haram. En er wordt gewaarschuwd: wijkt je van die regels af, dan loop je de kans dat je huwelijk minder gezegend zal zijn. Daarentegen: hoe strikter je de regels volgt, hoe groter de kans op een gelukkig huwelijk.
Mocht het toch mislopen, dan moet er eerst van alles aan worden gedaan om het huwelijk te redden. Scheiden is toegestaan, maar is ‘het verfoeilijkste van alle toegestane dingen’.
Wil je meer weten over de traditionele verloving- en huwelijksregels, hoe de Nikah wordt uitgevoerd, klik dan hier.

Het huwelijkssprookje: 
Zo’n bruiloft met strikte regels kan heel goed een sprookje uit duizend en één nacht zijn. Zo lezen we op de website van Yasmina.marokko.nl:

“De huwelijksceremonies staan me nog duidelijk voor ogen - zoals de henna die een vrouw pas op haar voeten mag laten zetten als ze getrouwd is in de groene kaftan. Of het moment dat je uit de hammam komt zonder make-up, helemaal puur natuur. De melk en dadels die je deelt, en vooral de intieme momenten met je nichtjes, elke keer voordat je weer een nieuwe jurk aan je gasten presenteert. Prachtige en zeer dierbare herinneringen!”

[Een Marokkaanse bruiloft is niet hetzelfde als een islamitische bruiloft. Maar de versiering van de handen met Henna is wel een algemeen islamitische gebruik]

* Een hammam (ook wel hamam of oosters badhuis genoemd) is een badhuis waar je je lichaam kunt verzorgen

Het gezin
Er zijn in Nederland steeds meer mensen die niet in gezinsverband wonen en leven. Toch is het gezin nog steeds heel belangrijk. Ook in de islamitische samenleving is het gezin de kern van de samenleving. De moeder vervult een zorgende rol. De voornaamste taak van de vader is om zijn gezin financieel te onderhouden en te beschermen. Beide taken zijn in de islam even waardevol. De ouders moeten hun kinderen de kans geven te leren. De kinderen moeten hun ouders met respect behandelen.

Een gesprek op Yasmina.nl tussen Jamila, moeder van een Marokkaans gezin en haar dochter Ghizlaine geeft een beeld van de verhoudingen tussen de gezinsleden.

“Van jongs af aan worden meisjes al ingewijd in de rol van ‘moeder de vrouw’. Vanaf de eerste menstruatie is het afgelopen met het buiten spelen en het kind zijn. Ze moeten het huishouden leren beheersen en leren koken zodat ze goed voorbereid zijn op het leven als huisvrouw. Maar tegelijkertijd vinden ouders het belangrijk dat hun dochters hard studeren en goede cijfers halen. En de meeste meisjes beseffen dat dit ook heel belangrijk is; het biedt immers mogelijkheden en het voelt goed om mooie cijfers te halen”.

Ondertussen krijgen de jongens juist meer vrijheden. Ook in het gezin worden ze van huishoudelijke taken vrijgesteld. Ghizlaine klaagt: De meeste Marokkaanse vrouwen met broers onder ons zullen het volgende beeld wel herkennen: jij bent aan het afwassen en je broer of broertje ligt languit uit te buiken op de mtarba, na te hebben genoten van de tagine met zoete pruimen waar je moeder en jij een aantal uren geleden zo hard jullie best op hebben gedaan”.

Maar in het gezin van Jamila veranderde de taakverdeling. Vader nam daarbij het initiatief. Hij eiste van de jongens dat ze meehielpen in het huishouden. Ze gingen hun eigen kamers opruimen, en deden de afwas. Ghizlaine: “Dat weet ik nog wel, dat papa ineens tegen de jongens zei dat ze de afwas moesten doen. Ik zo van huh? Dat was iets nieuws. Maar daarna ging het eigenlijk als vanzelf. Mijn zusjes en ik vonden dat heel fijn, want buitenshuis deden we ook evenveel, bijbaantjes, school. Waarom zouden wij dan in huis meer moeten doen?”