Islam in the Spotlight

Allah

Het Arabische woord voor God. Het zou een samenvoeging zijn van al en ilãh tot
al-ilãh, wat betekent 'de god' of 'degene die aanbeden wordt'. Een moslim die Allah aanroept zal er meestal achteraan zeggen ta'ala (de Verhevene) of akbar (de grootste).

Ali ibn Abu Talib

Neef en schoonzoon van Mohammed en de vierde en laatste Rechtgeleide Kalief. Hij regeerde van 656 tot 661 en was de eerste kalief die leider was van de aanhangers van het sjiisme. Aanhangers erkennen alleen deze kalief als de rechtmatige opvolger van Mohammed en niet de drie kaliefen die vóór hem regeerden.

Abassiden

De kaliefen van de Abbasidenstam die regeerden van 750 tot 1258.

Abu Bakr as Siddiq

De eerste van de Rechtgeleide Kaliefen. Hij regeerde van 632 tot 634 en wordt alleen door aanhangers van het soennisme erkend als de eerste kalief na Mohammed.

Aisha

Een van de vrouwen met wie Mohammed getrouwd was nadat zijn eerste vrouw Khadidja was gestorven.

Aya 

Vers in de Koran. Letterlijk: 'teken van God'. 

Ayatollah 

Geestelijk leider van de sjiieten. 

Azan 

De oproep tot het gebed door de muezzin. Vijf keer per dag worden moslims hiermee tot gebed opgeroepen.

Bagdad

De hoofdstad van het kalifaat van de Abbasiden, nu de hoofdstad van Irak.

Baraka 

Zegen. 

Boerka

De boerka (ook wel: burka of burqa) is een kledingstuk dat vooral door (streng) islamitische vrouwen gedragen wordt. De boerka bedekt het gehele lichaam.

Chador

Gewaad dat het hele vrouwelijke lichaam behalve het gezicht bedekt.

Damascus

De hoofdstad van het kalifaat van de Omajjaden, nu de hoofdstad van Syrië.

Dhimmi

Inwoner van een islamitisch land die geen moslim is.

Ghimaar

Een lichaamsbedekkend kledingstuk voor vrouwen.

Hadith

Letterlijk: 'dat wat verteld wordt'. Het zijn de grote verzamelingen islamitische overleveringen over het doen en laten en de uitspraken van Mohammed.

Hadj

De hadj is de pelgrimstocht naar Mekka. De hadj is een van de vijf zuilen van de islam. De hadj is verplicht voor alle gezonde, volwassen moslims die over voldoende geld beschikken.

Halal

Rein, dat wat is toegestaan.

Haram 

Onrein, dat wat niet is toegestaan.

Hijaab 

Een hoofddoek die het hoofd en de schouders bedekt. 

Hijra 

De islamitische maankalender volgens welke de data van feesten en vieringen worden berekend.

Hoca 

Vrouwelijke islamitische voorganger. 

Id-oel-adha 

 Id oel-adha (of Offerfeest) viert de nagedachtenis aan de profeet Abraham.  Hij was bereid zijn zoon Ismaïl  te offeren voor Allah. Op deze dag worden door moslims dieren die halal geslacht zijn geofferd. Het vlees wordt door hen gegeten en verdeeld onder armen, buren en familieleden. In plaats van een schaap kunnen meerdere mensen samen ook een koe of kameel offeren.

Id-oel-fitr 

Met het Id-oel-fitr (of Suikerfeest) vieren moslims het einde van de ramadan. 
's Morgens  bezoeken mannen, vrouwen en kinderen de moskee voor het gezamenlijke speciale gebed voor deze feestdag. De rest van de dag gaat men bij familie op bezoek. Bij het Suikerfeest worden zoete gerechten en lekkernijen gegeten en geeft men elkaar en de armen cadeautjes.

Iftar 

Iftar is de maaltijd die gedurende de vastenmaand ramadan door moslims genuttigd wordt direct na zonsondergang.

Insjallah 

'Als God het wil' 

Islam 

De godsdienst van de moslims die door Mohammed is geopenbaard. Het woord 'islam' betekent letterlijk: overgave aan de wil van god.

Jeruzalem

Na Mekka en Medina de belangrijkste heilige stad van de islam, de plek waar Mohammed aan zijn reis door de hemel begon. Ook de heilige stad van de joden en van de christenen. Nu de hoofdstad van Israël.

Jihad 

Strijden voor de goede zaak, een defensieve oorlog, die alleen gevoerd mag worden bij een aanval.

Ka'aba 

Het heiligdom van de moslims in Mekka. Dit heiligdom was tot de islam gesticht werd een plek waar mensen van overal op het Arabisch schiereiland naartoe kwamen om hun eigen goden te vereren. Khadidja - de eerste vrouw van Mohammed en de eerste persoon die zich tot de islam bekeerde.

Kafir 

Verwijst volgens de koran naar iemand die het bestaan van God ontkent oftewel een atheïst. Ook een christen die in de drie-eenheid gelooft is volgens de leer van de Koran een kafir, omdat deze leer andere wezens aan God gelijk zou stellen. Jezus Christus (Isa) wordt door de islam wel als belangrijke profeet erkend, maar niet als zoon van God.

Kalifaat 

Het islamitische rijk, oorspronkelijk gevestigd en geleid door Mohammed, daarna door zijn opvolgers, de kaliefen. 

Khadidja 

De eerste vrouw van Mohammed en de eerste persoon die zich tot de islam bekeerde. 

Koran

Ook wel Qu'ran genoemd. Het heilige boek is het enige islamitische heilige boek dat zuiver zou zijn overgeleverd. De naam komt van het Arabische woord voor voorlezing, voordracht. De oorspronkelijke koran is in het Arabisch geschreven en elke vertaling wordt als een interpretatie beschouwd. Je moet eigenlijk Arabisch geleerd hebben, wil je de koran kunnen lezen.

De Koran is onderverdeeld in soera's (hoofdstukken). Elke soera kent verschillende aya's (verzen). In totaal telt de Koran 114 soera's en 6226 aya's.

Khutbah

De preek van de imam tijdens het gezamenlijke gebed op vrijdag.

Medina

Stad in Arabië waar Mohammed met zijn volgelingen in 622 naartoe trok; na Mekka de belangrijkste heilige stad van de islam.

Mekka 

Mekka – stad in Arabië (het tegenwoordige Saoedi-Arabië) waar de Ka’aba staat en waar Mohammed vermoedelijk  geboren is en waar hij tot 622 heeft geleefd, nu de heiligste stad van de islam.

Mihrab 

Islamitische gebedsnis in een muur in de moskee die de gebedsrichting aangeeft.

Minbar 

Het preekgestoelte in de moskee waar de imam een aantal zegeningen en de preek uitspreekt.

Mohammed

Een karavaandrijver en zakenman die via de engel Djibriël boodschappen kreeg van Allah en de godsdienst de islam stichtte. Moslims noemen hem de Profeet van Allah.

Moskee 

Het gebedshuis van de moslims.

Moslim 

Iemand die het islamitische geloof aanhangt.

Moslima

Vrouwelijke vorm van het woord moslim.

Muezzin 

Roept vanaf een minaret bij een moskee op tot het islamitische gebed, de salat. Meestal komt de oproep van de muezzin vanuit luidsprekers uit de minaret. De oproep tot het gebed, de azan, vindt vijfmaal per dag plaats, en op vrijdag voor de vrijdagse gang naar de moskee.

Muhaditheen

(enkelv. Muhadith) Geleerde in de hadith-wetenschap.

 Nikah

Islamitisch huwelijk

Niquaab

(nikab of nikaab) Arabische benaming voor een sluier die het gezicht bedekt en alleen de ogen vrijlaat.

Oemma

Samenleving van moslims wereldwijd.

Omajjaden

Kaliefen van de Omajjaden-stam die regeerden van 661 tot 750.

Omar ibn al-Khattab

De tweede van de Rechtgeleide Kaliefen. Hij regeerde van 634 tot 644.

Qibla

De gebedsrichting binnen de islam voor de salat. Aanvankelijk werd richting Jeruzalem gebeden. Op grond van een latere openbaring in de Soera De Koe, werd de gebedsrichting naar Mekka. In een moskee is de mihrab een nis in een muur die die qibla aangeeft.

Ramadan

Ramadan is de negende maand van de islamitische maankalender. Het is de maand van inkeer, waarop tussen de dageraad (ruim vóór zonsopgang) en bij zonsondergang gevast wordt.

Rechtgeleide Kaliefen 

De eerste vier kaliefen die na Mohammeds dood van 632 tot 661 regeerden.

Ridda

Arabische term voor afvalligheid die teruggaat tot de tijd van Mohammed. Doordat de moslims in Medina recht tegenover de inwoners van Mekka, die in meerdere goden geloofden, stonden, gold geloofsafval als desertie in oorlogstijd.

Salam alaykum 

'Vrede zij met u' 

Salat

Bidden. Moslims behoren vijf maal per dag te bidden.

Saum 

Het vasten in de maand die ramadan genoemd wordt. Moslims eten en drinken dan niet tussen zonsopgang en zonsondergang.

Shahada 

De geloofsbelijdenis. Uitspreken dat er één God is en dat Mohammed zijn boodschapper is.

Sharia

Islamitische wetgeving gebaseerd op de Koran.

Shirk 

Het gelijkstellen van iets of iemand aan Allah, de grootste zonde binnen de Islam. 

Sjiisme

Een van de twee hoofdstromingen binnen de islam. Sjiieten, aanhangers van deze stroming geloven dat alleen een afstammeling van Mohammed kalief mag worden.

Soefisme

Een mystieke godsdienstige beweging die vermoedelijk ontstaan is voordat de islam werd gesticht. Vast staat dat het Soefisme al snel na de stichting van de islam deel is gaan uitmaken van deze godsdienst.

Soennisme

Een van de twee hoofdstromingen binnen de islam. Soennieten, aanhangers van deze stroming geloven dat een kalief geen afstammeling van Mohammed hoeft te zijn.

Soera

Een soera (ook gespeld Sura, meervoud soewar) is een hoofdstuk in de Koran, het heilige boek van de islam. Een soera bestaat uit meerdere verzen (ayat of ayah). De Koran bevat 114 soera's. De langste soera in de Koran bestaat uit 286 verzen (Soera De Koe) en de kortste uit maar drie verzen.

Tahwid

De islamitische geloofsbelijdenis dat Allah één en eenmalig is.

Uthman ibn Affan

Derde Kalief, na Abu Bakr en Omar. Uthman nam het initiatief om de teksten van Mohammed te verzamelen en op schrift te stellen.

Zakat

Liefdadigheid. Moslims zijn verplicht een deel van hun geld af te staan aan mensen die dat nodig hebben.